ارزيابي مقاومت نارون چتري، ملج و نارون چيني به Ophiostoma novo-ulmi، عامل بيماري مرگ هلندي نارون

Resistance to Ophiostoma novo-ulmi in Ulmus carpinifolia var. umbraculifera, U. glabra and U. parvifolia

بیماری مرگ هلندی نارون یكی از مهمّترین بیماریهای آوندی است كه تاكنون باعث بوجود آمدن اپیدمی‌های بسیار شدید و وسیعی در دنیا شده است. امروزه با توجه به ظهور گونه‌ها و نژادهای مهاجم‌تر بیماری، در راستای اقدامات مدیریتی علیه این بیماری، بهترین راه استفاده از گونه‌ها و واریته‌های مقاوم تشخیص داده شده است. در این تحقیق میزان مقاومت سه گونه نارون چتری (Ulmus carpinifolia var. umbraculifera Rehd.)،  ملج (U. glabra Huds.) و چینی (U. parvifolia Jacq.) در اثر مایه كوبی با 3 جدایه از قارچ Ophiostomanovo-ulmi تحت شرایط گلخانه‌ای مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون تعیین درصد پژمردگی و ریزش برگ نشان داد كه نهالهای نارون چتری و ملج دارای حساسیت بسیار زیادی به عامل بیماری هستند و پس از گذشت 8 هفته بطور كامل دچار پژمردگی شدند، ولی نهالهای نارون چینی پس از گذشت این مدت درصد پژمردگی كمی از خود نشان دادند. بررسی درصد پژمردگی نهالها پس از 8 هفته از زمان مایه كوبی نشان داد كه نهالهای نارون چینی با 11-1 درصد در مقایسه با دو گونه دیگر به طور معنی داری (P<%5) حساسیت كمتری نسبت به جدایه‌های عامل بیماری نشان دادند. در این میان، جدایه On3 عامل بیماری نسبت به دو جدایه دیگر شدّت بیماری‌زایی بیشتری داشت. همچنین، این تحقیق نشان داد كه به‌رغم مقاومت نسبی نارون چینی در برابر این بیماری، نژادهای جدید عامل بیماری از توان بیماری زایی بیشتری برخوردار هستند. استفاده از این گونه نارون، به عنوان گونه‌ای مقاوم نسبت به بیماری مرگ هلندی نارون در سطح بسیار وسیع در كشور و نیز بكارگیری آن در برنامه های اصلاح نارون و جایگزینی آن به جای گونه‌های حساس نظیر نارون چتری و ملج در این مقاله بحث شده است.  

Dutch elm disease is one of the most important vascular diseases, causing severe epidemics. With regard to occurrence of aggressive species and races of the disease, nowadays applying resistant species and varieties of elm is the best method to manage practices against this disease. In this research, resistance rate of Ulmus carpinifolia var. umbraculifera Rehd., U. glabra Huds. and U. parvifolia  Jacq. -inoculated by three isolates of Ophiostoma novo-ulmi in vivo- was evaluated. Estimating the wilt and defoliation percent of saplings of U. carpinifolia var. umbraculifera and U. glabra showed very high susceptibility rate and almost die-off after eight weeks, but saplings of U. parvifolia showed a few wilt percent following the same time laps. The results indicated which saplings of U. parvifolia with 1-11% have, significantly (P<%5), very low susceptibility in comparison with U. carpinifolia var. umbraculifera and U. glabra to the isolates of Ophiostoma novo-ulmi. In this survey, On3 isolate also showed more severity pathogenesis than other isolates. In this survey, has indicated isolates of O. novo-ulmi have very high pathogenesis ability, in spite of the fact that Chinese elm indicated high relative resistance. Using of this elm, as resistant species against Dutch elm disease in country, to replace high susceptible species such as U. glabra and U. carpinifolia var. umbraculifera, and using in elm  breeding programs for to obtain hybrid elms with favorite resistances is discussed in this paper.