مقايسه طول دوره پيش از بلوغ، طول دوره پس از بلوغ، طول عمر و باروري شته برگ صنوبر (Chaitophorus leucomelas (Hom.: Aphididae روي كلن‌هاي صنوبر در شرايط آزمايشگاهي

Comparing pre-mature and post mature periods, longevity and fecundity of poplar leaf aphid, Chaitophorus leucomelas (Hom.: Aphididae) on poplar clones in laboratory conditions

شته برگ صنوبر از آفات مكنده صنوبر در كشور بحساب می‌آید. این شته از اكثر مناطق كشور گزارش شده و در بعضی از مناطق و سالها به عنوان آفت خسارتزا تلقی می‌گردد. این حشره با ترشح عسلك فراوان و اختلال در فتوسنتز موجب ضعف درختان میزبان می‌شود. نظر به تاثیری كه گونه‌ها و كلن‌های میزبان روی فرایند رفتاری و تغذیه حشرات دارند، برخی از مولفه‌های رشد و نمو این حشره روی 11 كلن صنوبر متعلق به سه گونه Populus nigra, P. deltoides وP. euramericanaدر شرایط آزمایشگاهی بررسی گردید. در این تحقیق قلمه هایی به طول 10 و قطر یك سانتیمتر انتخاب و دو عدد شته بالغ روی هر تكرار داخل قفس برگی رها و پس از گذشت 24 ساعت 5 عدد پوره تازه متولد شده، روی هر تكرار نگه داشته شد و بقیـه حذف گردید. سپس به طور روزانه پوره‌های زنده مانده تا زمان بلوغ شمارش و مدت زمان رسیدن به سن بلوغ ثبت شد. بعد از اینكه اولین پوره به بلوغ رسید پوره‌های باقیمانده را حذف و ادامه تحقیق با شمارش و حذف تعداد پوره‌های متولد شده در هر روزتا پایان صورت گرفت. آزمایش در 8 تكرار از 11 كلن صنوبر تحت شرایط كنترل شده، دمای 1±24 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی 50-60 درصد و دوره نوری 12 ساعت روشنایی و 12 ساعت تاریكی انجام شد. آنگاه بعضی از مولفه‌های رشد و نمو شته شامل طول دوره پیش از بلوغ، طول دوره پس از بلوغ ، طول عمر و باروری محاسبه گردید. طول دوره رشدی این شته روی كلن‌های P. euramericana 242 و P. deltoides missoriensis بیش از سایر كلن‌ها و روی كلن P. deltoides 72/51 دارای كمترین طول دوره بود. حشره مورد نظر روی كلن P. deltoides 72/51 با تعداد 98 پوره به ازای هر فرد ماده و روی كلن P. deltoides missoriensis با 49 پوره به ترتیب بیشترین و كمترین میزان باروری را داشت. طول عمر و طول دوره پس از بلوغ نیز روی كلن‌های مختلف صنوبر تعیین شد.  

Poplar leaf aphid is considered as a sucking pest of poplar in Iran. The aphid reported from most parts of the country cause damage in some years. As, host plant species and clones may have effects on feeding behavior of insect pests; growth and developmental parameters of the aphid were studied on eleven poplar clones belonging to Populus euramericana, P. deltoids and P. nigra species. Poplar cuts of 10 cm length and one cm diameter from each clone placed in rearing cages containing wet cotton pieces. Two adult aphids were released on each clip cage closed to poplar leaves. After 24 hours, five new borne nymphs were placed on each cut and the rest were removed. Then number of living nymphs and immature aphids were counted and recorded daily till their maturity. On the first nymph became matured, the other nymphs were deleted and the number of nymphs were daily counted. In order to evaluate the longevity of aphids, they were retained till they died. The experiment repeated 8 times and was carried out in a controlled chamber at 24±1º C, 50-60% RH and photoperiod of 12:12 (L: D). Based on the collected data, growth and developmental parameters of the aphids include pre-adult and post adult periods, longevity and fecundity were calculated on every tested clone. Aphid development time on P. euramericana 242 and P. deltoides missoriensis were longer than the other clones, while this period was the shortest on P. deltoids 72/51. Number of nymphs per female on P. deltoides 72/51 and P. deltoides missorensis were 98 and 49 respectively.