بررسي نقش مفيد محيط هاي طبيعي (جنگل و مرتع) در مقايسه با محيط‌هاي مصنوعي (زراعت و شهر) در حوضه درياچه زريوار

Comparative assessment of natural (forest and range) versus manmade (agriculture and urbane) environment in lake Zarivar

دریاچه زریوار یكی از ذخایر اكولوژیك و منابع توریستی غرب كشور و از منابع آب موجود در فهرست تالابهای سازمان جهانی محیط زیست است كه به عنوان منبع تامین آب كشاورزی اراضی پایین دست حوضه نیز مورد استفاده واقع می شود. در حوضه مورد بررسی چهار تیپ كاربری اصلی جنگل، مرتع، زراعت و شهر وجود دارد. تحقیق حاضر شامل دو مرحله اندازه‌گیری صحرایی مولفه‌های آلاینده در رواناب انواع كاربری‌های اراضی و بعد تحلیل آماری اطلاعات ثبت شده بود. برای اندازه‌گیری میزان تولید مواد آلاینده از سطح هر كاربری پس از تهیه نقشه، سطح هر نوع استفاده از زمین تعیین گردید. میزان رواناب سطح كاربری با در نظر داشتن ضریب رواناب متوسط سالانه حوضه و به كمك روش استدلالی تعیین شد. تجزیه آزمایشگاهی نمونه‌های رواناب حاصل از بارش بر سطح كاربری‌ها، به منظور اندازه گیری میزان ازت كل (Total Nitrogen)، فسفر كل (Total Phosphorous)،(BOD5) و كل ذرات معلق (Total Suspended Solids) در 3 تا 6 تكرار و در 4 تیمار انجام شد. مقایسه كاربری‌ها از نظر تولید مواد آلاینده و انتقال آن به دریاچه زریوار با استفاده از تجزیه واریانس و مقایسه میانگین‌ها صورت گرفت و كاربری‌ها بر حسب میزان آلودگی درجه‌بندی شدند و در نهایت بار سالانه آلودگی وارده به دریاچه برآورد شد. تحلیل نتایج بدست آمده نشان می‌دهد كه آلودگی بیشتر به ترتیب در كاربری زراعت، شهری، چمنزار و جنگل تولید می‌شود.    

Although the point source pollutants have been somehow controlled in the word, major  improvements in alleviating pollutants effluents and their flows to water resources are still lacking. ZarivarLake is one of the exceptional tourist attraction points in the west of Iran which has been placed on the wetlands list of World Environment Organization. Farmers use the water of the lake as an irrigation source. This research contains 2 distinct steps: Field runoff sampling and analyzing for: BOD5, total Phosphorous, total Nitrogen and total suspended solids and statistical analysis of the recorded data. Based on this study the basin has four major land use types: forest, pasture, farming and urban. The run off coefficient was calculated for each land use type by rational method and then confirmed by curve number method. The project had four treatments and three replications. The concentration and the value of pollutants for any land use type were compared by analysis of variance and comparing the means. Then the land uses were sorted descendingly based on the pollutants load they produce, and ultimately the annual pollutant load flowing into the lake was estimated. The results indicated significant difference between land uses, with the farming operations as the most pollutant type.