گزارش چهار گونه جديد زنبور گالزاي بلوط (Hym.: Cynipidae) از ايران

New report of four oak gall wasp species from Iran

طی بررسیهایی كه در سالهای 83-1381 در قالب طرح ملی جمع آوری و شناسایی حشرات گالزای بلوط ایران صورت گرفت، چهار نوع گال مختلف كه توسط زنبورهای خانواده (Cynipidae)، ایجاد شده بود، از جنگلهای بلوط زاگرس واقع درشمال غرب و غرب كشور ازروی گونه بلوط دارمازو (Q. infectoria).، در جنگل ارسباران از روی بلوط اوری (Q. macranthera) و در آذربایجان شرقی و در جنگل حاتم بیگ استان اردبیل از روی Q. petraea جمع‌آوری گردید. پس از انتقال گالها به آزمایشگاه، زنبورهای مولد گال جداسازی گردید. زنبورهای مولد این گال ها عبارتند از: 1- Andricus quercuscalicis Burgsderf گالهای متعلق به این زنبور درتاریخ 30/6/82 ازمنطقه قبرحسین در سی كیلومتری پیرانشهر و در اواسط تا اواخرتابستان از منطقه بانه و مریوان دراستان كردستان جمع­آوری گردید. 2- A. hystrix Trotter  گالهای این زنبور درتاریخ 31/5/82 ازمنطقه قبر حسین، دراواسط تا اواخر تابستان ازمنطقه بانه و مریوان دراستان كردستان  جمع­آوری شد. 3- A. polycerus Giraud گالهای تولید شده توسط این زنبور در منطقه بازارچه مرزی سردشت در استان آذربایجان­غربی درتاریخ 28/5/82 و از منطقه قبر حسین درتاریخ 21/7/83 و در اواسط تا اواخر تابستان به­ترتیب از مناطق بانه و مریوان دراستان كردستان، منطقه گهواره دراستان كرمانشاه و منطقه قلاجی دراستان لرستان جمع آوری شد. همچنین گالهای این زنبور از روی گونه بلوط Q. macranhtera در منطقه شاهیوردی در ارسباران و نیز از روی Q. petraea در جنگل بلوط حاتم بیگ مشكین شهر در تاریخ 19/7/83 جمع­آوری شده است. 4- A. galeatus Harteg                                     گالهای متعلق به این زنبور در تاریخ 21/7/83 و 29/6/82 از منطقه قبر حسین در سی كیلومتری پیرانشهر و در اواسط تا اواخر تابستان از منطقه گهواره در كرمانشاه از منطقه بانه و مریوان دراستان كردستان جمع­آوری گردید. گونه­ های فوق در موزه بندپایان گروه تحقیقات حفاظت و حمایت موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع نگهداری می­شوند.

In the course of executing of the national research project, collecting and identifying oak gall inducing insects in Iran (2002 - 2004), four different galls -induced by cynipid wasps (Hym.Cynipidae) were collected on Quercus infectoria, in Zagross oak forests located in north-west and west of Iran: on Q.macranthera in Arasbaran forest in East-Azerbaijan and on Q.petrea in Hatam-Big foret in Ardabil province. The collected galls were taken to the laboratory and emerging follows: gall inducing wasps were isolated. The wasps inducing these galls were identified as bellow: 1- Andricus querquscalicis Burgsderf. Galls induced by this wasp were collected on Aug.28 2002 from Ghabre-Hossein, 30 Km. from Pyranshahre and from Baneh and Marivan in early to mid of summer in Kurdistan province. 2- A. hystrix Trotter. Galls induced by this insect were collected on 22.8.2002 form Ghabre-Hossein, 30 Km. from Pyranshahre and from Baneh and Marivan in the early to middle of summer in Kurdistan province. 3- A. polycerus Harteg. Galls induced by this cynipid wasp were collected from Bazarche-Marzi near Sardasht city in west-Azerbaijan province on 19.8.2002 and from Ghabre-Hossein, located 30 Km. from Pyranshahre on 13.10.2004, in the early to middle of summer in Baneh and Marivan of Kurdistan province, Gahvareh in Kermansh province and Galagii in Lorestan province respectively. Galls of this wasp were also collected on Q.macranthera in Shah-Yourdi in Arasbaran forest and on Q.petraea in Hatam-Big oak forest in Meshkin-Shahr on 11.10.2004. 4- A. galeatus Harteg. Galls of this wasp were collected on 13.10.2004 & 27.6.2002 from Ghabre-Hossein, located 30 Km. from Pyranshahre, from Gahvareh region in Kermanshah, in the early to middle of summer and in the same period in Baneh and Marivan of Kurdistan province, and Galagii region in Lorestan province.