بررسي تغييرات مكاني-زماني و پهنه بندي سطح آب زيرزميني آبخوان كوهپايه–سگزي (استان اصفهان) با استفاده از روش هاي زمين آماري

آب زيرزميني منبع اصلي تامين نيازهاي كشاورزي بخصوص در مناطق خشك و نيمه­خشك محسوب مي­شود؛ بنابراين داشتن يك كشاورزي پايدار نيازمند مديريت و برنامه­ريزي دقيق در مورد نحوه استفاده از اين منابع است كه اين خود مستلزم داشتن شناخت كافي در مورد تغييرات مكاني سطح آب زيرزميني در يك دوره زماني مشخص است. از آنجا كه روش­هاي آمار كلاسيك قادر به در نظر گرفتن ارتباط مكاني موجود بين مشاهدات سطح آب زيرزميني نيستند، از روش­هاي زمين­آماري براي بررسي تغييرات مكاني و پهنه­بندي تراز سطح آب زيرزميني استفاده مي­شود. در اين مطالعه ابتدا از نيم­تغييرنما جهت بررسي تغييرات مكاني داده­هاي سطح آب زيرزميني مربوط به 59 حلقه چاه در آبخوان كوهپايه-سگزي (استان اصفهان) استفاده گرديد. آناليز نيم­تغييرنما براي داده­هاي سطح آب زيرزميني سال­هاي 1381 تا 1388، به مدت 7 سال و براي ماه­هاي تر (ارديبهشت) و خشك (مهر)، انجام گرفت. همچنين روش كريجينگ جهت ميان­يابي سطح آب زيرزميني در كل منطقه مورد مطالعه به­كار برده شد و نتايج به دست آمده با نتايج حاصل از روش وزن­دهي عكس فاصله مقايسه گرديد. بر اساس نتايج حاصله از اين تحقيق، مناسب­ترين مدل نيم­تغييرنماي سطح آب در تمام دوره­ها، مدل كروي بود. همچنين نسبت اثر قطعه­اي به آستانه (C0/Sill) نيم­تغييرنما نشان داد كه در تمام سال­ها و براي دو دوره خشك و تر، ارتباط مكاني قوي، بين داده­هاي سطح آب زيرزميني برقرار است. كم­ترين فاصله تاثير نيم­تغييرنما (36850 متر) مربوط به ماه تر سال آبي 1382-1381 و بيش­ترين شعاع تاثير (40220 متر) متعلق به ماه خشك سال آبي 1387-1386 مي­باشد. نتايج ارزيابي متقابل تخمين سطح آب زيرزميني حاكي از دقت بيش­تر روش كريجينگ نسبت به روش وزن­دهي عكس فاصله بود. بر اساس نقشه­هاي توليد شده سطح آب زيرزميني، پايين­ترين تراز سطح آب در جنوب­شرقي آبخوان مي­باشد و بالاترين تراز سطح آب در مركز، جنوب و جنوب­غربي آبخوان ديده مي­شود.