ارزيابي توان طبيعي توسعه گردشگري ورزش هاي زمستانه مناطق روستايي حوضه آبريز زاب با استفاده از GIS و MCDM

Evaluate the natural capacity of winter sports tourism development in rural areas Zab basin using GIS and MCDM

گردشگري ورزشي يكي از راههاي توسعه پايدار روستايي است. هدف از اين مطالعه، بررسي توان محيطي مناطق روستايي حوضه آبريز زاب به منظور توسعه گردشگري ورزشهاي زمستانه با استفاده از GIS و مدل تصميم گيري چند معياره (MCDM) است. ابتدا، داده ها و پارامترهاي محيطي شامل: نقشه توپوگرافي 1:25000، داده هاي ارتفاعي، شيب، جهت شيب، كاربري اراضي، تقسيمات حوضه آبريز، جاده هاي ارتباطي، زمين شناسي، مراكز شهري و روستايي از سازمان نقشه برداري كشور اخذ گرديد. مقايسه زوجي و ارزش گذاري اوليه هر لايه توسط كارشناسان ورزش، منابع طبيعي و محيط زيست انجام شد. با استفاده از نرم افزار Idrisi، ماتريس نرمال براي تعيين وزن نهايي هر لايه استخراج و در لايه مربوطه اعمال شد. سپس، بانك اطلاعات نقشه هاي رقومي در سامانهArcGIS تهيه شد و پارامترهاي محيطي طبقه بندي شدند. با بكارگيري تابع Overlay عمليات تركيب لايه هاي اطلاعاتي انجام شد و نقشه واحدهاي جغرافيايي منطقه همراه با جدول ويژگي هاي هر واحد ايجاد شد. نهايتا، توان محيطي مناطق روستايي حوضه آبريز زاب ارزيابي شد. نتيجه بررسي نشان مي دهد كه، با در نظر گرفتن تمامي پارامترهاي محيطي حدود 4% كل اراضي با مساحتي كمتر از 5 كيلومتر مربع براي توسعه گردشگري ورزشهاي زمستانه در مناطق روستايي حوضه آبريز زاب مناسب مي باشند. نتيجه ديگر اينكه، وسيع ترين پهنه هاي با پتانسيل بالا در شمال غربي (روستاهاي غرب پيرانشهر) و جنوب شرقي(روستاهاي شرق بانه) شناسايي شدند. علاوه براين، 2450 كيلومتر مربع سطح حوضه آبريز تناسب درجه دوم و1920 كيلومتر مربع تناسب متوسط را داراست.

Sports tourism is one of the ways sustainable rural developments. The aim of this study was to evaluate the environment in rural areas to develop tourism Zab catchment Winter sports using GIS and multi-criteria decision-making models (MCDM) is. First, data and environmental parameters such as topographical maps of 1: 25,000, elevation data, slope, slope, land use, watershed divisions, road communication, geology, urban and rural centers were obtained from national mapping agency. Compare the test and evaluation of each layer by sports experts, natural resources and the environment was conducted. Using the software, Idrisi, normal matrix to determine the final weight of each layer and extraction was applied in the respective layers. Then, information, digital maps were prepared in the ArcGIS system and environmental parameters were classified. Overlay function operation was performed using a combination of informative layers and map geographic area with the characteristics of each unit was created. Finally, the peripheral rural areas Zab basin was assessed. The results showed that, taking into account all environmental parameters about 4% of the total land area of less than 5 Km² for development of winter sports tourism in rural areas are suitable Zab basin. Another consequence is that the areas with the greatest potential in the North West (villages of West Piranshar) and Southeast (villages of East Baneh) were identified. In addition, the proportion of secondary catchment area is 2450 Km² and the average proportion is 2450 Km².