تحليل فضايي اثرات بازارچه هاي مرزي در توسعه يافتگي شهرهاي بانه و پيرانشهر

Spatial Analysis the effects of border market-halls in developing the cities of Bane and Piran-Shar

هدف مقاله حاضر بررسی تأثیر بازارچه مرزی بانه و پیرانشهر در درجه توسعه یافتگی این دو شهر بر اساس شاخص های اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، كالبدی – فضایی است و همچنین عوامل مؤثر بر تفاوتهای تاثیر بازارچه های مرزی درتوسعه یافتگی است. مناطق مرزی از نقاط حساس و استراتژیك كشور به شمار می آیند كه دارای طبیعت غیر حاصلخیز به خصوص در عرصه های كوهستانی و بیابانی هستند. به همین دلیل فقدان رفاه و نبود انگیزه های لازم برای زندگی، زمینه ساز مشكلات سیاسی، اقتصادی،و امنیتی برای دولتهای وقت بوده است. در این میان بازارچه های مرزی ازعمده ترین ابزارهای متحول كننده شهرهای مرزی می باشند كه می توانند تحولی بنیادین در كاركرد، كالبد، تولید، اشتغال و در نهایت تغییر ساختار اقتصادی و كالبدی و كاهش مهاجرت شهرهای مرزی ایجاد كنند. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از مدل كمی موریس انجام شده است.جمع آوری داده ها و اطلاعات از طریق روش كتابخانه‌ای و مشاهده میدانی صورت گرفته است. نتایج حاصله با استفاده از روش موریس و مشاهده میدانی حاكی از آن است كه اگر چه شهر پیرانشهر و بانه در شرایط طبیعی و توپوگرافی تقریبا یكسانی هستند ولی تأثیر بازارچه مرزی در توسعه یافتگی شهر بانه نسبت به پیرانشهر بیشتر بوده است و آن ناشی از دسترسی ارتباطی، عوامل فرهنگی (قومیت همگن)، اقتصاد وابسته به خدمات و فعالیت غیر از كشاورزی و به طور كلی فضای جغرافیایی خاص شهر بانه می باشد. همچنین محدودیت جغرافیایی شهر پیرانشهر از قبیل محصور بودن بین كوههای مرتفع و زمین های كشاورزی مرغوب و تعدد كاربری نظامی اطراف از عوامل موثر در كمتر توسعه یافتگی شهر پیرانشهر نسبت به بانه می باشند.

This study aimed to investigate the effect of Baneh and Piranshahr border markets in the degree of development of the two cities based on economic, social-cultural, physical - as well as the factors influencing the differences in spatial orientation is the development of border markets. Sensitive and strategic border areas of the country are rich with nature, especially in mountainous and desert areas. Because of a lack of welfare and lack of incentives to live, underlying political problems, economic, and security for governments is possible. The border markets Azmdh border cities are the most revolutionary tools that can be a radical change in function, anatomy, production, employment and finally change the economic structure and physical and migration reduction in their border. The research and analytical method utilizes Morris made a little model Ast.jm data and information through library method and field observations have been made., cultural factors (ethnic homogeneity), non-agricultural economy and general services and specific geographical area is the city of Baneh. The city of Piran geographical restrictions such as being trapped between the mountains and the farmland surrounding the military quality and diversity of the factors in Baneh are less developed than in Piranshar city.The lack of control and covert operations smuggling has caused governments to new ways of cooperation in frontier areas of healthy guided regional areas. Such cooperation in the framework of joint border markets of most known methods is the economic development of frontier regions. it brings with it. In addition, countries with high levels of business freedom.