بررسي تاثير مداخله آموزشي برمبناي الگو بزنف در ارتقاي فعاليت جسماني زنان پس از زايمان

Assessing the effect of educational intervention based on BASNEF model on promoting physical activity among postpartum women

امروزه كم تحركي به عنوان يكي از نگراني هاي سلامت همگاني مطرح است و زنان به دلايل گوناگون از جمله بارداري بيشتر از مردان در معرض خطر كم تحركي قرار دارند. اين مطالعه نيمه تجربي داراي گروه كنترل با هدف تعيين تاثير مداخله آموزشي براساس الگوي بزنف بر ارتقاي فعاليت جسماني پس از زايمان در زنان مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني طراحي و اجرا شد. تعداد 168 نفر از زنان مراجعه كننده در دوران پس از زايمان به مراكز بهداشتي درماني، با روش تخصيص تصادفي و با استفاده از بلوكهاي تصادفي با طول متغير 4 و 6 انتخاب و به دو گروه مداخله و كنترل تقسيم شدند. ابزار گردآوري اطلاعات شامل پرسشنامه براساس الگوي بزنف و پرسشنامه بين المللي فعاليت جسماني بود كه توسط هر دو گروه تكميل شد. مداخله آموزشي در قالب چهار جلسه در گروه مداخله به اجرا درآمد و گروه كنترل جز مراقبت هاي رايج پس از زايمان مداخله اي دريافت نكردند. سه ماه پس از اجراي مداخله مجددا پرسشنامه توسط هردو گروه تكميل و داده هاي بدست آمده توسط نرم افزار آماري SPSS نسخه 23 تجزيه و تحليل شد. نتايج پيش آزمون اختلاف معناداري در مشخصات دموگرافيك و ميانگين نمرات سازه‌هاي الگوي بزنف بين دو گروه نشان نداد(05/0 < P). پس از مداخله بين دو گروه از نظر ميانگين نمرات آگاهي، نگرش، باورهاي هنجاري، عوامل قادركننده و قصد رفتاري تفاوت آماري معنادار مشاهده شد(001/0 > P). ميزان فعاليت فيزيكي افراد در سطح متوسط و شديد افزايش معنادار داشت. (001/0 > P). با توجه به نتايج اين مطالعه مي توان عنوان كرد كه مداخله آموزشي براساس الگوي بزنف در ارتقاي فعاليت فيزيكي پس از زايمان موثر است.

Objective (s): Physical inactivity is one of the biggest public health concerns. Due to various reasons such as pregnancy, women are more at risk of physical inactivity. This study performed to determine the influence of an educational intervention on promoting postpartum physical activity based on BAZNEF model, among women referred to health centers. Methods: This was a quasi-experimental study which conducted on 168 women referred to health centers during six weeks to one year after delivery. Samples divided in two groups; intervention and control by using a random allocation. Data collected by BASNEF questionnaire and International Physical Activity Questionnaire(IPAQ).. The educational intervention was designed in four sessions. Control group received no intervention except postpartum routine care. Three months after intervention, the questionnaire was completed again in two groups. Results: Pretest results revealed no significant differences in demographic characteristics and BASNEF model constructs in both groups (p > 0/05). However, after intervention there was a significant differences between two groups in terms of BASNEF model including knowledge, attitude, normative believes, enabling factors and intention (P < 0.001). Women’s physical activity who were in moderate and vigorous levels, had a significant increase (P < 0.001). Conclusion: The findings suggest that the educational intervention based on BASNEF model can improve postpartum physical activity.