احتجاجات دعبل خزاعي در دفاع از اهل‌بيت (ع)

Dibilʹʹs Arguments in Favor of the Prophetʹʹs Family (a)

در دوره عباسي اول، دعبل خزاعي به دفاع از تفكر شيعه، به ويژه حقانيت علويان پرداخت. اشعار احتجاجي او در اثبات عقايد شيعه، مساله امامت و خلافت و نقض گفتار مدعيان، فراوان است. اين مقاله در صدد يافتن پاسخي براي سوالات زير است – رويكردهاي احتجاجي شاعر براي اثبات حقانيت اهل‌بيت (ع) مبتني بر چه اصول و مواردي است؟ - گرايش غالب شاعر براي اقناع مخاطب بيشتر بر محور چه عناصري مي چرخد؟ - مضمون اشعار، چه تاثيري بر زبان و بيان شاعر گذاشته است؟ قدرت بيان، و استدلال منطقي از جنبه‌هاي مهم شعر احتجاجي اين شاعر متعهد به شمار مي-آيد. نتايج تحقيق مشخص مي‌كند كه دعبل شعر را در خدمت اهداف سياسي كه دفاع از مكتب اهل‌بيت (ع) باشد، قرار داده و بر اقناع عقلي مخاطب تكيه دارد. فاصله گرفتن شاعر از عناصر عاطفه و احساس در امور احتجاجي، مويد توجه او به اقناع عقلي مخاطب است.

During King Abbas I era, Dibil Khuz?i set out to defend Shia thoughts, especially the rightfulness of Alavies. He has numerous argumentative poems in favor of the Shia thoughts, on Imamate and caliphate, and on rejection of the claimantsʹ stances. This article intends to find answer for the following questions. First, what are the bases of Dibilʹs argumentative approach to prove the rightfulness of the Prophetʹs Family (a)? Second, what are the principles that Dibil relies on to convince his addressees? And third, how the content of the poems has affected Dibilʹs language and wording? Eloquence and logical reasoning are among the main features of this committed poetʹs argumentative poetry. The findings of the study indicate that Dibil has used poetry as a political means, i.e. to defend the doctrine of the Prophetʹs Family (a), and his main concern is to convince his addressees. When discussing argumentative issues, Dibil distances himself from emotion. This indicates his tendency to logical convincing of the addressee.