بررسي عملكرد داروسازان درمورد درخواست داروهاي بدون نسخه سرفه ، اسهال و سرماخوردگي در داروخانه هاي همدان در سال 1394

Evaluation of Community Pharmacists Performance in Management of Cough, Diarrhea and Common Cold using OTC Medication Requests in Hamadan in 2015

مقدمه و هدف: داروسازان به طور معمول با درخواست هاي دارويي بدون نسخه بيماران مواجه مي شوند. بررسي عملكرد داروساز در درمان بيمار، نحوه ارزيابي شرايط بيمار توسط وي و هم چنين رويكرد داروساز در تجويز داروهاي بدون نسخه از اهداف اصلي اين مطالعه است. روش كار : در اين مطالعه توصيفي- مقطعي، سناريوهاي سرفه، اسهال و سرماخوردگي از طريق پرسش نامه ها بدست آمد. سناريو ها با تعيين سوالات كليدي طراحي شدند. از ليست داروخانه هاي همدان 46 داروخانه به طور تصادفي براي هر سناريو انتخاب و سپس آناليز شد. بررسي عملكرد داروسازان شامل ميزان مداخله در مورد داروهاي بدون نسخه، استفاده از سوالات كليدي، بيان عوارض و تداخلات دارويي و همچنين نحوه تجويز داروها انجام شد. هم چنين تاثير جنس داروساز و نوع داروخانه تعيين گرديد. نتايج: در مجموع 179 مراجعه به داروخانه ها انجام شد كه در 41 مراجعه داروساز مسيول فني حضور نداشت (9/22%)، كه ميزان عدم حضور داروساز در سه مراجعه پياپي به داروخانه هاي حاشيه اي به طور معني داري از داروخانه هاي مركزي بيشتر بود. هم چنين عملكرد داروساز در زمينه بيان تداخلات دارويي در داروخانه حاشيه اي به طور معني داري نسبت به داروخانه هاي مركزي ضعيف تر بود. در داروخانه هاي حاشيه اي تعداد اقلام بيشتري نسبت به مركزي تجويز مي شد و اين مورد براي داروسازان مرد نيز نسبت به داروسازان زن صدق مي كرد. نتيجه نهايي: اين مطالعه نشان مي دهد كه عليرغم پرسيده شدن سوالات كليدي توسط اكثر داروسازان، توصيه نهايي ضعيف بود. براي بهبود عملكرد داروسازان تغييرات سيستم آموزشي دانشجويان داروسازي و نظارت مستمر و موثر مسيولين بر عملكرد داروسازان در مورد داروهاي بدون نسخه پيشنهاد مي شود

Introduction & Objective: Pharmacists usually encounter requests for over the counter drugs. How a pharmacist performs in evaluating patientsʹ signs and symptoms, treating them, and moreover his or her approach in prescribing over the counter (OTC) medications were the main goals of this study. Materials & Methods: In this cross- sectional study, the scenarios of cough, diarrhea and com-mon cold were obtained from questionnaires. These scenarios were then designed by deter-mining key questions. From the overall pharmacies in Hamadan, for each of the three scenari-os, 46 pharmacies were randomly selected and analyzed. Performance of pharmacists, includ-ing their interventions on over the counter counseling, asking key questions, explaining drugsʹ side effects and interactions, and their approach of prescribing medications, were measured. Moreover, the influence of pharmacistsʹ gender and type of the pharmacy were determined. Results: In 41 out of 179 visits, pharmacists were not present in the pharmacy (22.9%), mostly in suburban pharmacies. The pharmacistsʹ performances in explaining drug interactions were significantly better in urban pharmacies in comparison with suburban ones. Moreover, subur-ban pharmacies and male pharmacists, in comparison with urban pharmacies and female pharmacists, prescribed more drugs. Conclusion: This study shows that despite the pharmacists asking the key questions ,the majori-ty of pharmacists made weak recommendations. In order to improve pharmacists performanc-es, modification of educational system for pharmacy students in addition to the continuous and effective supervision of authorities on pharmacistsʹ performance in OTC drugs is sug-gested. (Sci J Hamadan Univ Med Sci 2016; 23 (2):164-171)