تأثير كاربرد زئوليت، كود‌هاي زيستي و آلي بر رشد، عملكرد گل و اجزاي عملكرد در كشت ارگانيك گياه دارويي بابونه آلماني (Matricaria chamomilla L.)

Effects of zeolite, bio and organic fertilizers application on the growth, yield and yield components of German chamomile (Matricaria chamomilla L.) in organic cultivation

به‌منظور ارزیابی اثرات كودهای زیستی، آلی و زئولیت بر رشد و عملكرد گیاه دارویی بابونه (Matricaria chamomilla L.) آزمایشی به‌صورت فاكتوریل سه عاملی شامل كود زیستی: باكتری‌های ریزوسفری محرك رشد گیاه (Azotobacter chroococcum، Azospirillum lipoferum، Pseudomonas flouresence) (B) در دو سطح (عدم تلقیح= b1 و تلقیح با بذر= b2)، ورمی‌كمپوست (V) در سه سطح (0=v1، 5=v2 و 10=v3 تن در هكتار) و زئولیت (Z) طبیعی كلینپتیلولیت (Clinoptilolite) در دو سطح (0=z1 و 9=z2 تن در هكتار) در قالب طرح پایه بلوك‌های كامل تصادفی با دوازده تیمار و سه تكرار در دانشكده كشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال زراعی 1387 انجام شد. مقایسه میانگین‌ها توسط آزمون چند دامنه‌ای دانكن در سطح احتمال 5% انجام شد. نتایج بدست‌آمده از این تحقیق نشان داد كه بیشترین عملكرد گل (kg/ha13/358)، عملكرد زیستی (kg/ha09/1572)، تعداد گل در بوته (09/61)، قطر گل (mm84/21) و ارتفاع (cm51/45) در تلقیح با كود زیستی بدست آمد. زئولیت تأثیر معنی‌داری بر روی تمام صفات یادشده بجز قطر گل و شاخص برداشت داشت. همچنین بیشترین عملكرد گل (kg/ha22/434)، عملكرد زیستی (kg/ha30/1814)، تعداد گل در بوته (71/72)، قطر گل (mm35/22) و ارتفاع (cm91/47) با كاربرد 10 تن ورمی‌كمپوست بدست آمد. اثر متقابل مثبت و معنی‌داری بر روی عملكرد گل در اثر كاربرد كود زیستی و ورمی‌كمپوست و همچنین زئولیت و ورمی‌كمپوست بدست آمد، به‌طوری كه بیشترین عملكرد گل (kg/ha73/448) در تیمار مصرف 10 تن ورمی‌كمپوست و تلقیح با باكتری (v3b2) و تیمار مصرف 10 تن ورمی‌كمپوست و زئولیت (kg/ha7/448) در تیمار (v3z2) بدست آمد.

In order to study the effects of zeolite, bio and organic fertilizers on the growth, yield and yield components of German Chamomile (Matricaria chamomilla L.) in organic cultivation, an experiment was conducted at the research field of Tarbiat Modares University in 2005. The factors were PGPR inoculums (inoculated and no inoculated), zeolite (0 and 9 ton/ha) and vermicompost (0, 5, 10 ton/ha). The experimental design was factorial in a randomized complete blocks design with twelve treatments and three replications. Mean comparison was carried out using Duncan’s multiple range test (at 5% level). Results showed that the highest value of flower yield (358.13), biological yield (1572.09), number of flower per plant (61.09), flower diameter (21.84) and height (45.51) were obtained with PGPR inoculums. Zeolite also showed significant effects on mentioned traits except flower diameter and harvest index. With increasing of vermicompost levels, all traits were increased as the highest value of flower yield (434.22), biological yield (1814.30), number of flower per plant (72.71), flower diameter (22.35) and height (47.91) were obtained with application of 10 ton/ha vermicompost. In addition, there were positive and synergistic interactions between vermicompost combined with PGPR and vermicompost combined with zeolite on dry flower yield, as the highest flower yield was obtained in v3b2 and v3z2 treatments with 448.73 and 448.7kg/ha, respectively.