بررسي تطبيقي سعادت از ديدگاه فارابي و علامه طباطبايي

A Comparative Study of Prosperity from the Perspective of FārābĪ and tabātabāĪ

مسيله سعادت از ديرباز اذهان انديشمندان حوزه اخلاق و فلسفه اخلاق را به خود معطوف داشته است. از ديدگاه فارابي و علامه طباطبايي سعادت، لذت، كمال و خير مفاهيمي ‌‌هستند كه بسيار به هم نزديك‌اند. سعادت انسان، امري اختياري است كه باتوجه به ابعاد وجودي‌اش، به سعادت حقيقي و مظنون و دنيوي و اخروي تقسيم مي‌شود و انسان با كسب فضايل از طريق تلقين علمي‌‌ و تكرار عملي مي‌تواند بدين مهم دست يابد. از ديدگاه هر دو متفكر، سعادت امري مشكك و ذومراتب است و بالاترين مرتبه آن قرب وجودي به خداست كه در جهان آخرت و بعد از مرگ و مفارقت از اين عالم براي انسان حاصل مي‌شود. ايمان، توحيد و نيت در نظام اخلاقي مرحوم علامه با تاثيرپذيري ايشان از قرآن، جايگاه مهمي ‌‌را به خود اختصاص داده‌اند، درحالي‌كه فارابي به تبعيت از فيلسوفان يوناني، بيشتر به فضايل چهارگانه شجاعت، عفت، حكمت و عدالت پرداخته است.

The question of prosperity has long drawn the attention of scholars in the field of morality and ethics. . From the perspective of F?r?b? and Tab?Tab?? prosperity, joy, integrity and good are the concepts that are very close to each other. Prosperity of man is an optional issue which is divided into true and suspected, worldly and otherworldly ones. By obtaining the virtues through inspiration in theory and repetition in practice, man can achieve such prosperity. From the perspective of both thinkers, prosperity is a gradable and multi-level concept whose highest level is the closeness to Allah happening to man in the other world after his demise. Faith, monotheism and intention are of significant stances in Tab?Tab??ʹs suggested ethical system which he established based on Quranic teachings. While F?r?b?, who was influenced by Greek philosophers, mostly focused on the four virtues of bravery, modesty, wisdom and justice.