واكاوي اصول و روش‌هاي تربيت اخلاقي از منظر علامه محمدتقي جعفري

Investigation of the Principles and Methods of Moral Education from the Perspective of Allalmah Muhammad Taqi Jafari

از آنجا كه لازم است تربيت، فرآيندي جامع و كامل داشته باشد، بايد به تمام زواياي وجود انساني و همه استعدادها و توانايي‌هاي طبيعي و فطري او توجه و براي رشد، پرورش و هدايت آن‌ها برنامه‌ريزي شود. انديشمندان و نظريه‌پردازان تعليم و تربيت با نگاه همه‌جانبه به تربيت، آن را در ساحت‌هاي متنوع و متعددي طبقه‌بندي كرده‌اند كه يكي از جنبه‌هاي مهمّ آن تربيت اخلاقي است. از طرف ديگر، در نظرگرفتن ديدگاه اسلام در مباني و مسايل علوم تربيتي، نيازي است كه در اين حوزه احساس مي‌شود؛ بنابراين، هدف پژوهش حاضر، واكاوي اصول و روش‌هاي تربيت اخلاقي از منظر علامه جعفري است كه بر پايه مكتب اهل بيت در حوزه اخلاق و تربيت اخلاقي، نظريه‌پردازي كرده است. راهبرد اين تحقيق كيفي و راهكار اجرايي به‌صورت كتابخانه‌اي و رويكرد آن تحليل محتوا و روش توصيفي_تحليلي است. نتايج و دستاوردهاي مهمّ اين تحقيق عبارت است از: شناسايي اصول اخلاقي، شامل اصل حيات معقول، تعقل و انديشه‌ورزي، تقوا، وجدان، آزادي و هم‌چنين شناسايي روش‌هاي تربيت اخلاقي، مانند روش تربيت عقلاني، توجه به تفاوت‌هاي فردي، عبرت‌آموزي از امور دنيوي، شكر و يادآوري نعمت‌ها، گوش سپردن به نداي مرگ، توبه، محاسبه نفس و سرمشق‌گيري.

Since education is a comprehensive and extensive process, all aspects of human existence and all his talents such as physical and innate potentials should be considered in this process. The experts and theorists in the field of education, having a pervasive look, have managed to classify education under various categories. One of the most important aspects of these categories is the moral education. It is also of special importance to investigate the Islamic views in the field of education. Thus, the purpose of this study is to review the principles and methods of moral education as suggested by Allamah Jafari through what he inferred from the school of Ahlolbayt in the scope of morality and moral education. The method of the study is qualitative and the collecting data was done through library using content analysis and descriptive-analytic approach. The most important findings of this study are: identifying the moral principles including rational living, intellectuality, piety, conscience and freedom, and inferring the methods such as intellectual training, attending the individual differences, learning lesson from mundane affairs, gratitude toward the bounties, remembering death, repentance, self-evaluating and setting role models.