بررسي تاثير برنامه آموزشي بر اساس مدل بزنف بر عملكرد تغذيه‌اي زنان باردار مراجعه كننده به مركز بهداشتي معراج بوشهر در سال 1392

The Study of Educational Program Effect Based on BAZNEF Model on Nutritional Performance of Pregnant Women Reffered to Meraj Health Center of Bushehr in 2013

زمينه: بارداري يكي از دوره‌هاي حياتي در طول زندگي يك زن محسوب مي‌شود. بارداري زمان مناسبي براي آموزش تغذيه است. مادران باردار توجه خاصي به جنبه‌هاي مختلف بر سلامت خود و جنين دارند و در رابطه با ميزان و نوع مواد غذايي مصرفي خود دقت مي‌كنند. لذا اين مطالعه با هدف تعيين تاثير برنامه آموزشي بر اساس مدل بزنف بر عملكرد تغذيه‌اي زنان باردار مراجعه كننده به مركز بهداشتي معراج بوشهر در سال 1392 انجام شد. مواد و روش‌ها: اين پژوهش به صورت نيمه تجربي در دو گروه شاهد و آزمون انجام شد. قبل از مداخله آموزشي در هر دو گروه پرسشنامه بسامد غذايي تكميل گرديده، سپس مداخله آموزشي براي گروه آزمون در قالب چهار جلسه آموزشي (سه جلسه ويژه زنان باردار و يك جلسه ويژه همسران آنها) برگزار شد و همچنين پمفلت آموزشي در زمينه تغذيه صحيح در دوران بارداري به آنها داده شد. سپس اطلاعات از طريق نرم‌افزارSPSS ويرايش 18 تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه 55 درصد ‌از زنان سطح تحصيلات تا ديپلم داشتند، اكثر آنها خانه‌دار بودند (65 درصد) و درآمد بيشتر آنها (5/47 درصد‌) بيش از يك ميليون تومان بود. همچنين نتايج نشان داد كه بين عملكرد تغذيه‌اي آزمودني‌ها در گروه غذايي نان و غلات (11/27=F و 0001/0=p)، گروه گوشت و مواد پروتييني (647/7=F و 009/0=p)، گروه ميوه‌جات (9/20=F و 0001/0=p)، گروه سبزيجات (236/6=F و 018/0=p) و گروه محصولات لبني (66/3=F و 048/0=p) با گروه شاهد تفاوت معني‌داري وجود دارد. نتيجه‌گيري: طراحي و بكارگيري مدل بزنف در تغذيه دوران بارداري مي‌تواند موثر باشد. اين مدل مي‌تواند با ساختاري مناسب و هماهنگ در بهبود عملكرد تغذيه‌هاي مادران باردار موثر باشد. طراحي برنامه‌هاي مداخله‌اي و آموزشي با استفاده از اين مدل، ‌ارزان، كاربردي و قابل اجرا مي‌باشد و چارچوبي سازمان يافته را در اختيار افراد قرار مي‌دهد.

Background: Pregnancy is one of the critical periods in a woman’s life. Pregnancy is a suitable time for nutrition education. Pregnant women pay special attention to various aspects of their health, their fetuses’ health and they are accurate about the amount and type of food who consume. So, the aim of this study was to determine the effect of educational program based on BASNEF model on pregnant women’s performance reffered to Meraj health centers in 2013 in Bushehr. Materials and Methods: This quasi-experimental study was conducted in two groups including control and experimental group. Before the intervention in both groups, food frequency questionnaires completed, then educational intervention for experimental group was done in four sessions (three sessions for pregnant women and one session for their husbands) and educational pamphlets were given to them about suitable nutrition during pregnancy. Data were analyzed by using SPSS18 software. Results: Results showed that 55% of women had an education level until diploma, most of them were housewives (65%) or their income (47.5%) was more than one million Tomans. The results showed that between nutrition performance of experimental group in food groups of bread and cereals (F=27.11 and p=0.0001), meat and protein group (F=7.647 and p=0.009), fruit group (F=20.9 and p=0.0001), vegetables (F=6.236 and p=0.018) and dairy products (F=3.66 and p=0.048), had a significant difference with control groups. Conclusion: Designing and implementation of BASNEF model can be effective in pregnancy nutrition. This model can be effective with proper and coordinated structure in improving the pregnant women nutrition. Designing intervention and educational programs is inexpensive, functional and applicable by using this model and provide an organizational framework to individuals as well.