بررسي و تبيين ميزان تاثيرپذيري رفتار سفر خانوارها از فرم شهر در محلات كلانشهر شيراز

كاهش مصرف سوخت هاي فسيلي و اثرات ناشي از آن، از مهم ترين بحث هاي مرتبط با توسعه پايدار است. فرم شهر از عوامل بسيار موثر بر مصرف سوخت هاي فسيلي است. به طوري كه با افزايش فاصله از مركز شهر، افزايش زمان پياده روي تا حمل و نقل عمومي، كاهش تراكم و اختلاط كاربري، وابستگي به اتومبيل شخصي افزايش يافته و در نتيجه آن مصرف سوخت در بخش حمل و نقل افزايش مي يابد. با توجه به اين موضوع و براي كاهش مصرف سوخت در بخش حمل و نقل، شناخت فرم هاي شهري مناسب و تحليل فرم فعلي شهرها ضرورتي انكارناپذيراست. مقاله حاضر به بيان يافته هاي حاصل از يك تحقيق تجربي مي پردازد كه در آن تاثير فرم شهر بر رفتارسفر خانوارها در بخش حمل و نقل، در سه محله كلانشهر شيراز با خصوصيات فرم شهري مختلف، مورد بررسي قرار گرفته است. در بررسي اين تاثير متغيرهاي فاصله از مركز شهر، زمان پياده روي تا حمل و نقل عمومي، اختلاط كاربري و تراكم به عنوان متغيرهاي فرم شهري مورد مطالعه قرار گرفته اند. همچنين متغيرهاي فراواني سفر، زمان سفر، طول سفر و وسيله سفر به عنوان متغيرهاي رفتار سفر مورد پژوهش قرار گرفته اند. براي دستيابي به اطلاعات مربوط به متغيرهاي فرم شهري، به غير از زمان پياده روي تا حمل و نقل عمومي، از نقشه هاي GIS شهر و در ارتباط با متغيرهاي رفتار سفر و همچنين زمان پياده روي تا حمل و نقل عمومي، از تكميل پرسشنامه به تعداد 260 عدد استفاده شده است. براي بررسي ارتباط بين متغيرهاي ذكر شده، از تحليل همبستگي استفاده شده است. نتايج حاصل از اين تحقيق بيانگر وجود ارتباط بين متغيرهاي فرم شهري و رفتار سفر است، به گونه اي كه خانوارهاي ساكن در محله هاي نزديك به مركز شهر و با تراكم و اختلاط كاربري بالا، رفتار سفر متفاوت تري با ساكنين ساير محله ها داشته اند.