تأثير اعمال ناقص قانون برنامه چهارم توسعه بر افزايش فقر ناشي از هزينه هاي كمرشكن سلامت

Impact of Incomplete Implementation of the Fourth Development Plan on Health Catastrophic- payment Mediated of Population under Poverty Line

خط فقر متمایز كننده خانوارهای فقیر از غیرفقیر است. برای تعیین خط فقر از یك سبد معین از كالاهای اساسی استفاده می شود. كسانی كه مخارج آنها كمتر از خط فقر باشد فقیر و كسانی كه كل مخارج آنها بالاتر از خط فقر باشد، غیرفقیر محسوب می شوند. تمایز خانوارهای فقیر از غیرفقیر تنها با مشاهده مخارج كل خانوار می تواند گمراه كننده باشد. خانواده ای كه یك عضو با بیماری خاص دارد، می تواند با هزینه های درمان غیرمتعارف رو برو باشد كه مخارج كل خانوار را متورم می كند؛ در حالی كه ممكن است، این خانوار به دلیل تحمل هزینه بالای مصرفی در گروه خانوارهای غیرفقیر طبقه بندی شود. حال چنانچه این هزینه های نامتعارف از مخارج كل خانوار كسر شود، ممكن است مشاهده شود كه این خانوار به زیر خط فقر سقوط كرده است. به این ترتیب، صرف تمركز بر هزینه كل خانوار بدون توجه به نیازهای اساسی آن، نمی تواند ارزیابی دقیقی از توانایی خانوار در تأمین این نیازها باشد. در بسیاری از موارد، تحمیل هزینه های نامتعارف به بودجه خانوار می تواند موجب كاهش مخارج كالاهای ضروری خانوار شود. در بسیاری از موارد نیز به دلیل حیاتی بودن تأمین هزینه های درمان، خانوارها ممكن است مجبور به تحمل استقراض، استفاده از پس انداز یا فروش دارایی های اساسی شوند. این مطالعه می كوشد تا با كسر مخارج سلامت از مخارج كل خانوارها ارزیابی مجددی از وضعیت فقیر یا غیرفقیر بودن خانوارها ارائه كند. روش كار: این مطالعه  با استفاده از ریز داده های هزینه– درآمد خانوار، به بررسی تأثیر هزینه های سلامت بر فقر خانوارها می پردازد. بدین منظور با استفاده از شاخص های فوستر-گریر- توربك (1984) شاخص های فقر را قبل و پس از كسر هزینه های سلامت، محاسبه و آنها را با یكدیگر مقایسه می كند. این مقایسه در سه سناریو انجام می گیرد: نخست، تعیین شاخص های فقر بدون كسر مخارج سلامت، دوم، شاخص های فقر پس از كسر كل مخارج سلامت، و سوم، شاخص های فقر با در نظرگرفتن سهم 30 درصدی خانوار برای هزینه های سلامت مطابق ماده 90 قانون برنامه چهارم توسعه.      یافته های تحقیق نشان می دهند كه به طور كلی، پرداخت های مستقیم خانوار برای هزینه های سلامتی سبب افزایش نرخ فقر در مناطق شهری و روستایی شده است؛ به طوری كه در سال 88 در مناطق روستایی نرخ فقر خانوارها در اثر تحمیل هزینه های سلامت 4 درصد افزایش یافته است كه بیشترین میزان در سال های مورد بررسی بوده است. با فرض پرداخت سهم 30 درصدی از مجموع هزینه های سلامت توسط مردم، درصد خانوارهای فقیر از 4 درصد به 2 درصدكاهش می یابد.

The high cost of health care services indicates that the households are mainly responsible for the financial burden of their treatment rather than health insurance companies, and the policy holders often bear the catastrophic expenditure that might drive them below the poverty line. According to the Fourth development plan Act of Islamic Republic of Iran, Out of Pocket Payment (OOP) of households should not exceed 30% of their total health expenditure. This study uses household micro data provided by income-expenditures household survey in order to consider the impact of health care expenditure on the households’ poverty. The findings show that increases in the health care expenditure have led poverty to increase from 1 to 4 percent in different urban and rural areas during the period of study. According to our calculation, if OOP decreases to 30 % of total health care expenditure, then the share of population under poverty line will decrease to 2% of whole population.