ايران و ژيوپليتيك آسياي باختري (بازنگري ژيوپليتيكي كه هنوز شكل نگرفته است)

نظام جهاني دگرگون شده در دهه1990،اوضاع آسياي باختري و اولويت هاي ژيواستراتژيكش را در حدي باورنكردني دگرگون كرد.در همان حال، اولويت ژيواستراتژيك در منطقه خزر- آسياي مركزي ايران را در يك وضعيت محوري در غرب آسيا قرار داده است: در حالي كه بازي هاي ژيوپوليتيك و ژيو استراتژيكي ايالات متحده نومحافظه كار با بازيگران گوناگون پس از سقوط شوروي پيشين پي گيري كرد حساسيت هاي بزرگي را در وضعيت ژيوپوليتيكي منطقه سبب شده است. در شكل گيري هاي اوليه ژيوپوليتيكي استنباط پيدا شدن يك هارتلند جديد در منطقه واقع در ميان دو منطقه خزر-آسياي مركزي و خليج فارس (جفري كمپ:1997، 14-16) سبب گرديد تا ايران خود به خود در مقام ژيوپوليتكي تازه و حساس يك پل سرزميني ميان آن دو منطقه قرارگيرد در آن راستا بود كه فكر شد اگر قرار باشد خاورميانه و خليج فارس با منطقه خزر- آسياي مركزي ارتباطي جغرافيايي برقرار كنند،‌چنين ارتباطي تنها از راه ايران واقعيت پذير است،‌چرا كه ايران تنها كشور خاورميانه و خليج فارس است كه در منطقه خزر- آسياي مركزي نيز حضور جغرافيايي واقعي دارد. در همان حال،‌ايالات متحده امريكا پذيرفتن موقعيت جغرافيايي جديد ايران و در نظر گرفتنش در طرح هاي امنيتي مربوط به نظام نوين جهاني مورد نظر خود را دشوار ديد. اين وضعيت جغرافيايي بستري ژيوپليتيك و ژيواستراتژيك را شالوده ريخت كه مفاهيم امنيتي متفاوت ايران و امريكايي رو درروي هم قرار گرفته و بر روابط دو جانبه ميان آن دو سايه افكند.