اثربخشي نرم افزار چندرسانه اي نظريه محور"بانوان و زندگي فعال" بر رفتار ورزشي و شاخص هاي آمادگي جسماني مرتبط با سلامتي در زنان تهراني

The effectiveness of theory-based multimedia software on exercise behavior and physical activity among women: The Women and Active Life Study

ميزان رفتار ورزشي بعنوان بعد اساسي شيوه زندگي سالم در زنان، پايين است. مداخلات آموزش سلامت مبتني بر نرم افزارهاي چندرسانه اي و نظريه رفتار برنامه ريزي شده (TPB -Theory of Planned Behavior) توسعه يافته با سازه هاي برنامه ريزي، در ارتقا و تداوم فعاليت بدني موثرند. هدف اين مداخله، ارزشيابي چندرسانه اي آموزشي نظريه محور در زمينه رفتار ورزشي و عوامل آمادگي جسماني مرتبط با سلامتي در زنان تهراني بود. اين كارآزمايي تصادفي شاهددار روي 130 نفر از زنان ساكن در منازل سازماني تهران (1393) اجرا گرديد كه بطور تصادفي با نمونه گيري خوشه اي چندمرحله اي انتخاب شدند. چندرسانه اي خودآموز "بانوان و زندگي فعال" طراحي شده بر اساس الگوي تحليل مسير TPB توسعه يافته داراي شش گزينه اصلي (بويژه "جلسات آموزشي") بود. سازه هاي نظريه بسط يافته و شاخص هاي آمادگي جسماني، قبل، سه و شش ماه بعد از مداخله تجزيه و تحليل شدند. اجراي بسته آموزشي موجب افزايش و پايداري ميانگين ساختارهاي TPB توسعه يافته، استقامت قلبي- تنفسي، قدرت و استقامت عضلاني، انعطاف پذيري و همچنين كاهش و تداوم درصد چربي بدن، نسبت دور كمر به لگن و شاخص توده بدني در گروه آزمون در 3 و 6 ماه بعد از آموزش گرديد (001/0P < )؛ اما در گروه كنترل تغيير معنادار حاصل نشد (05/0 < P). بكارگيري فناوري نويني مانند چندرسانه اي تعاملي مبتني بر TPB توسعه يافته، موجب بهبود و پايداري رفتار ورزشي، آمادگي هوازي و عضلاني و تركيب بدني در بانوان مي گردد.

Objective (s): The purpose of this intervention was to evaluate a theory-driven instructional multimedia about exercise behavior and health-related physical fitness among women in Tehran, Iran. Methods: This was a randomized controlled trial. In all a random sample of 130 women who were living in institutional houses in Tehran, Iran (2014) participated in the study. We designed ‘Women and Active Life’ self-taught multimedia based on the expanded theory of planned behavior (TPB) using the Flash and ActionScript3 software. This multimedia consisted of a menu with six principal actions (particularly educational sessions). The expected outcomes were analyzed at baseline, 3 and 6 months post-intervention. Results: Administering educational package was conducive in increasing and sustaining all outcome measures including the developed TPB constructs, cardiopulmonary fitness, muscular strength/endurance and flexibility in the experimental group at 3 and 6 months post-education, respectively (P < 0.001). Additionally we observed that body fat percentage, waist to hip ratio and body mass index reduced and retained (P < 0.001). However, no significant changes occurred in aforesaid variables in the control group (P > 0.05). Conclusion: Utilizing new technologies such as interactive multimedia grounded on the expended TPB led to improved exercise behavior, aerobic/muscular fitness and body composition in women.