بررسي دامنه تاثيرگذاري شاهنامه بر پژوهش‌هاي خاورشناسان انگليسي (ره‌يافتي تطبيقي بر بنيان ترامتنيّت ژرار ژنت)

The study of the influential scope of Shahnameh upon the English Orientalists’ scholarship (A comparative approach based on the principle of textual transcendence of Gerard Genette)

در اين مقاله با استفاده از نظريّه ترامتنيّت ژرار ژنت، گستره تاثيرگذاري شاهنامه به‌عنوان اثري ملّي- ميهني بر پژوهش‌هاي خاورشناسان انگليسي تحليل و بررسي شده‌ است. نتايج بدست آمده نشان مي‌دهد از مجموع 65 اثر بررسي‌شده كه متاثّر از شاهنامه فردوسي نگاشته يا ترجمه شده است، 16 مورد با روي‌كرد تقليدي يا همان‌گونگي آفريده شده و 47 مورد با روي‌كرد دگرگونگي و تغيير تاليف شده است. اين تغييرات شامل افزايش، كاهش، حذف، گسترش، جابه‌جايي و تركيب است كه به‌دلايلي مختلف پژوهش‌هاي بررسي شده را از پاي‌بندي بر اصل متن دور كرده است. از ميان شصت و پنج اثري كه از خاورشناسان انگليسي بررسي شده 5% با افزايش، 38% با كاهش، 3% با حذف، 50% با گسترش، 5% تركيبي تاليف يا سروده شده‌ است. در اين دگرگونگي‌ها هيچ‌گونه جابه‌جايي صورت نگرفته است. بر همين پايه مي‌توان آثار بررسي‌شده را دسته‌بندي كرد.

This article is concerned with the study and analysis of the influential scope of Shahnameh as a patriotic national work on the scholarship conducted by the English Orientalists on the basis of the Gerard Genette’s textual transcendence theory. The results show that out of 65 works under study written or translated under the influence of Shahnameh, 16 cases were created employing an imitative approach and 47 cases were compiled using modifying approach. The modifications include addition, omission, reduction, expansion, substitution, and compounding that for different reasons made the studied works far removed from the fidelity to the main text. Out of 65 works under study produced by the English Orientalists, 5% used addition, 38% reduction, 3% omission, 50% expansion, and 5% compounding in their compilations or compositions. In these modifications no substitution had taken place and based on this factor those cases can be classified.