ادراك فساد و احساس عدالت اجتماعي

Corruption Perception and Perceived Social Justice: upgrading the Administrative Integrity of Organizations and Improving the Citizensʹʹ Perceived Justice

هدف اين مطالعه بررسي ارتباط بين ادراك فساد و احساس عدالت اجتماعي است. پژوهش حاضر مطالعه اي مقطعي و از نوع پيمايش است. جامعه آماري اين پژوهش كليه ساكنان 18 تا 65 ساله شهر تهران بودند و با روش نمونه‌گيري تصادفي طبقاتي 400 نفر از ساكنان مناطق سه پهنه توسعه‌اي (پايين، متوسط و بالا) شهر تهران انتخاب شدند. ابزار انجام تحقيق شامل بازبينه (چك-ليست) ادراك فساد در سازمان ها، پرسش نامه احساس عدالت اجتماعي و پرسش نامه ادراك روند فساد بود كه پايايي آنها ازطريق آلفاي كرونباخ و روايي آنها ازطريق تحليل عاملي تعيين شد. 2/89 درصد از مشاركت‌كنندگان معتقد بودند كه فساد در طي ده سال گذشته در ايران افزايش يافته است. بيشترين ادراك فساد در سازمان هاي تحت بررسي مربوط به «شهرداري‌ها»، و كمترين آن نيز مربوط به «خيريه‌ها» بود. بين ادراك فساد با احساس عدالت اجتماعي رابطه منفي و معني‌داري وجود داشت و در نهادهايي كه فعاليت‌هاي اقتصادي بيشتر است، ادراك فساد نيز بيشتر بود. تحليل رگرسيون بين ادراك فساد در سازمان ها و احساس عدالت اجتماعي نيز نشان داد كه ادراك فساد در دستگاه‌هايي كه انتظار مردم براي مشاهده رفتار عادلانه در آنها بيشتر است، تاثير بيشتري بر احساس عدالت شهروندان دارد. درمجموع، مي‌توان گفت ادراك فساد در نهادهاي مختلف زياد است و انجام اقدامات عملي جهت كاهش آن ضروري به نظر مي‌رسد.

The aim of this study is to examine the relationship between Perception of corruption and perceived social justice. This study is a cross-sectional survey. The target population was all Tehran residents, aged 18 to 60. According to the sample size formulas, 400 residents of three developmental zones (low, medium and high) in Tehran were selected by Stratified random sampling. Research tools were checkـlist of "perception of corruption in organizations", as well as questionnaires of "perceived social justice" and "perception of the process of corruption", that their validity and reliability were confirmed using Cronbachʹs alpha and factor analysis. Results show that 89.2 % of respondents believe that corruption (bribery, embezzlement, and nepotism) has increased over last 10 years. "Municipalities" and "charities" have the highest and lowest levels of perceived corruption respectively. There was significant (negative) relationship between Perceived social justice with Perception of corruption (p < 0.05). Corruption is found more in organizations that have wider economic activity rather than organizations with social and civil activities. Regression analysis showed that the perception of corruption in organizations that people expect them to be more justly impacts the sense of justice among citizens. Generally it seems that perception of corruption is high toward varied institutions and necessary actions are required in order to reduce it.