كيفيت كالبدي و اجتماعي فضاهاي شهري سنندج و پيوندهاي محلهاي شهروندان

Physical and Social Quality of Spaces in Sanandaj and Citizens’ Neighborhood Associations

مقاله حاضر به بررسي رابطه بين كيفيت كالبدي و اجتماعي محله ها با پيوندهاي محله اي شهروندان سنندجي مي پردازد. بدين منظور، ابتدا ابعاد فضاهاي شهري مشخص شدند؛ سپس با تعريف پيوندهاي همسايگي، رابطه بين فضاهاي شهري و پيوندهاي محله اي تحت مطالعه قرار گرفت كه مشخص گرديد آنچه در طراحي كالبدي و جانمايي واحدهاي همسايگي دخيل است، اهداف اجتماعي اي چون تعامل همسايه ها، ايجاد حس جمعي، هويت همسايگي و تعادل اجتماعي مي باشد. در يك تقسيم بندي براساس تشابه افراد مبتني بر يك يا چند معيار مي توان شهر را به محله هايي تقسيم نمود و يك محدوده مشخص براي هريك از محله ها در نظر گرفت و براي ساكنان هر محله هويتي تعريف كرد بر اين اساس داده هاي اين مقاله توسط پرسشنامه، از 360 پاسخگو ساكن شش محله شهر سنندج، در قالب سه خوشه محله گردآوري شده و براي تحليل داده ها، از ضرايب همبستگي پيرسون و تحليل مسير استفاده شده است. يافته ها نشان مي دهند كه بين ابعاد كالبدي و اجتماعي فضاهاي شهري با پيوندهاي محله اي شهروندان رابطه معناداري وجود دارد؛ دلالت هاي كاربردي اين تحقيق توجه بيشتر مديران شهري و انتظامي به سازمان يافتگي كالبدي و اجتماعي در محله است. بازسازي و بهسازي بافت هاي فرسوده، نماهاي ساختمان و معابر عمومي؛ تقويت خدمات عمومي و بهبود فضاهاي سبز، نشيمن گاه ها و احداث مراكز تفريحي مي تواند نقش تعيين كننده اي در تقويت پيوندهاي محله اي داشته باشد.

Present paper studies the relationship between physical and social quality of neighborhood with neighborhood associations in Sanandaj city. In order to do so, firstly, dimensions of urban spaces were defined and then through identification of neighborhood associations, the relationship between urban spaces and neighborhood associations was studied. It was found that social goals such as neighbors’ interaction, collective feeling, neighborhood identity and social equilibrium are involved in physical design and locating of neighborhood units. Findings show that there is a significantly meaningful relationship between urban social and physical dimensions and neighborhood associations of citizens. Practical implications of this research is that urban administrators and law enforcement bodies should pay more attention to social and physical organization of neighborhoods. Reconstruction of facades of buildings and public places, strengthening public services and improving green spaces, parks and leisure centers have determining role in strengthening of neighborhood ties.