بررسي فلور كوه شهباز، استان مركزي

Floristic study of Shahbaz Mountain, Markazi province

پژوهش حاضر با هدف شناسایی گونه‌های گیاهی و معرفی فلور، تعیین شكل‌های زیستی و پراكنش جغرافیایی گیاهان كوه شهباز انجام گرفت. كوه شهباز، با ارتفاع 3420 متر از سطح دریا و مساحت 2255 هكتار در شهرستان شازند واقع شده است كه مقدار بارندگی سالانه و متوسط دمای سالانه آن 380 میلی‌متر و 5/10 درجه سانتیگراد است. نمونه‌های گیاهی از نقاط مختلف منطقه بین ارتفاع 2700 تا 3420 متر طی دو فصل رویشی بین سال‌های 1387 تا 1387 جمع‌آوری شد. طیف زیستی منطقه با تعیین درصد گونه‌های متعلق به هر یك از شكل‌های زیستی ترسیم شد. جایگاه این منطقه از نظر جغرافیای گیاهی ایران بر اساس اطلاعات به دست آمده از پراكنش جغرافیایی گونه‌های شناسایی شده و منابع موجود بررسی شد. از 113 گونه شناسایی شده، 90 گونه دولپه‌ای و 23 گونه تك‌لپه‌ای بودند. این گونه‌ها به 23 تیره و 82 جنس تعلق دارند. بیشترین غنای گونه‌ای در تیره‌های Lamiaceae (15 گونه، 27/13 درصد)، Liliaceae (12 گونه، 61/10 درصد)، Asteraceae (12 گونه، 61/10 درصد) و Brassicaceae (11 گونه، 73/9 درصد) دیده شد. همی‌كریپتوفیت‌ها با 61 گونه (99/53 درصد) فراوان‌ترین شكل زیستی بودند. 92 گونه (42/81 درصد) فلور منطقه بوم‌زاد ناحیه ایرانی-تورانی هستند كه از این تعداد 17 گونه بوم‌زاد ایران بودند.

The aim of this research was to identify the plant species, introducing the flora, determination of life forms, and geographical distribution of Shahbaz Mountain. Shahbaz Mountain, with 3420 m altitude (above sea level), is covers an area of 2255 hectares situated in Shazand city where the amount of annual precipitation is 380 mm and means annual temperature is 10.5 °C. Plant samples were collected from different parts of the area between 2700-3400 m during two growing seasons 2008-2009. The biological spectrum of the area was plotted by means of life forms results. The position of the area within Iran’s phytogeography classification was studied based on geographical distribution data and references. From 113 identified species, 90 dicotyledons and 23 monocotyledons were identified. These species belong to 23 families and 82 genera. The important families are Lamiaceae, Liliaceae, Asteraceae and Brassicaceae with 13.27%, 10.61%, 10.61% and 9.73%, respectively. Hemicryptophytes with 61 species (53.99%) were the most frequent life form. 92 species (81.42%) were endemics of Irano-Turanian region; 17 species of them were endemics of Iran.