اثر تنش كم آبي بر عملكرد،كارايي مصرف آب و شاخص برداشت ارقام كنجد (Sesamum indicum L.)

به منظور بررسي اثر تنش كم آبي بر عملكرد، كارايي مصرف آب و شاخص برداشت ارقام كنجد، آزمايشي به صورت طرح كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با 3 تكرار، در مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي پارس آباد، در سال زراعي 1387 ـ 1388 اجرا شد. در اين آزمايش، آبياري به منزله عامل اصلي در 3 سطح (50، 75 و 100 درصد نياز آبي گياه) و 10 رقم كنجد به منزله عامل فرعي بررسي شد. براي محاسبه مقدار و زمان آبياري در رژيم هاي آبياري مطالعه شده (تعيين نياز آبي گياه)، از نرم افزار CROPWAT-4 استفاده شد. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه بين ارقام و رژيم هاي آبياري از نظر عملكرد دانه و بيولوژيكي، شاخص برداشت و كارايي مصرف آب براي عملكرد دانه و عملكرد بيولوژيكي اختلاف معنا دار وجود داشت. اثر متقابل آبياري در رقم در صفات كارايي مصرف آب براي عملكرد دانه و شاخص برداشت معنادار بود. عملكرد دانه و بيولوژيكي كاهش و شاخص برداشت و كارايي مصرف آب، در شرايط تنش كم آبي افزايش يافت. در تيمار آبياري با ميزان 50 درصد نياز آبي، مقدار شاخص برداشت، كارايي مصرف آب براي عملكرد دانه و عملكرد بيولوژيكي بيشتر از دو تيمار ديگر بود. ارقام ’كرج 1 ‘،’اولتان‘ و ’IS‘ بيشترين و رقم ’هندي 14‘ كمترين مقدار عملكرد بيولوژيكي، كارايي مصرف آب براي عملكرد دانه و بيولوژيكي را داشتند. بنابراين، ارقام ’كرج 1‘، ’اولتان‘ و’IS‘ به دليل داشتن كارايي مصرف آب و عملكرد بالا قابليت كشت در مناطق كم آب را داشتند.