بررسي ارتباط ميان جاذبه‌هاي گردشگري و كاربري اراضي با استفاده از مدل رگرسيون وزن‌دار جغرافيايي (مطالعۀ موردي شهر اصفهان)

بررسی وضعیت كاربری زمین در مقاصد گردشگری اهمیت زیادی دارد، زیرا گردشگری یك فعالیت منبع پایه محسوب می‌شود. شناخت عوامل تأثیرگذار بر گردشگری، از جمله خدمات و تأسیسات، كمك شایانی در برنامه‌ریزی گردشگری می‌كند. شهرهای بزرگ و توریستی اغلب با مشكلات عدیده‌ای روبه‌رو هستند. قرارگیری مراكز توریستی در بافت تاریخی و سنتی شهر مشكل را دوچندان كرده است. بنابراین، جهت كاهش و پیشگیری تأثیرات منفی گردشگری لازم است برای تعیین الگوی فضایی توریستی شهر و ساماندهی فضاهای توریستی اقدام و برای تأمین امكانات و خدمات شهری برنامه‌ای جامع تدوین كرد. وجود آثار تاریخی و باستانی فراوان در بافت سنتی و تاریخی شهر اصفهان، این شهر را به یكی از گردشگر‌پذیرترین شهرهای ایران تبدیل كرده است كه ‌این خود لزوم برنامه‌ریزی فضایی گردشگری در این شهر را دو‌چندان می‌كند. تحقیق حاضر با هدف برنامه‌ریزی فضایی گردشگری شهر اصفهان با تأكید بر ارتباط میان جاذبه‌های گردشگری و كاربری اراضی انجام شده است و با توجه به قرارگیری جاذبه‌های گردشگری شهر اصفهان در بافت سنتی شهر در پی پاسخگویی به ‌این سؤالات است كه الگو و آرایش فضایی جاذبه‌های گردشگری و كاربری‌های اراضی شهر اصفهان چگونه است؟ آیا نظم و الگویی فضایی خاصی وجود دارد؟ جاذبه‌های گردشگری و كاربری‌های اراضی با‌هم در ارتباط‌اند یا به‌صورت تصادفی در فضا پراكنده شده‌اند؟ بنابراین برای پاسخگویی به ‌این سؤالات از شبكۀ شش‌ضلعی به‌منزلۀ واحد پایه برای تركیب داده‌های اولیه استفاده شده است كه ابعاد آن‌ها 500 متر برای قطر شش‌ضلعی در نظر گرفته شده و در‌نهایت همۀ سطح شهر به 2383 شش‌ضلعی تقسیم شد. روش پژوهش توصیفی‌ـ تحلیلی است و برای پاسخگویی به مسئلۀ تحقیق از مدل رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی استفاده شده است. نتایج حاكی از آن است كه كشاورزی نرمال‌ ترین شاخص است و اثرگذاری مثبت و منفی آن یكسان است. صنایع بیشترین اثرگذاری مثبت و منفی را به‌صورت هم‌زمان بر جاذبه‌های گردشگری گذاشته‌اند و باید در فضاهایی كه اثرگذاری منفی است در برنامه‌ریزی‌های آینده تمهیداتی اندیشیده شود. فضاهای فرهنگی و فضای سبز بیشترین اثرات مثبت و مراكز خدمات درمانی بیشترین اثرات منفی را داشته‌اند. كمترین تأثیرات مربوط به شاخص‌های آموزشی و ادارات است.