ژيوشيمي و سنگ‌شناسي سنگ هاي آتشفشاني شمال كانسار مس ميدوك با نگرشي بر نقش دگرساني در كانه‌زايي مس پورفيري

Geochemistry and Petrology of Volcanic Rocks in the North of Meydook Copper Deposit with Reference to Alteration Role in the Porphyry Copper Mineralization

منطقه مورد مطالعه در شمال كانسار مس پورفيري ميدوك، شمال‌شرق شهربابك واقع است. سنگ‌هاي تشكيل‌دهنده شامل سنگ هاي آتشفشاني با تركيب بازالت، تراكيت، آندزيت و داسيت، سنگ‌هاي آذرآواري با تركيب ليتيك توف و توف تراكيتي و همچنين سنگ‌هاي نيمه‌عميق با تركيب دولريتي است. براساس روابط صحرايي، سنگ‌هاي آتشفشاني شمال كانسار مس ميدوك، از ايوسن تا پليوسن در چهار مرحله تشكيل شده‌اند. مرحله اول: بازالت هاي تيره‌رنگ و دگرسان‌شده به سن ايوسن پيشين (قديمي‌ترين فعاليت ماگمايي منطقه). مرحله دوم: آندزيت، تراكيت سبز تيره تا قهوه اي به همراه برش هاي آتشفشاني به سن ايوسن مياني تا پسين. مرحله سوم: آندزيت هاي پورفيري با درشت‌بلورهاي بسيار درشت‌دانه به سن ايوسن پسين تا اليگوسن پيشين و مرحله چهارم: توده-هاي نفوذي پورفيري گاه كانه دار به همراه گنبدهاي اسيدي به سن ميوسن مياني تا پليوسن. براساس داده هاي ژيوشيميايي عناصر جزيي و كمياب، ماگماي مولد اين سنگ ها از نوع كلسيمي- قليايي است. اين سنگ‌ها، غني‌شدگي در عناصر سنگ‌دوست (ليتوفيل) درشت‌يون مانند K, Ba, Rb و تهي‌شدگي از عناصر با شدت ميدان بالا (HFSE) مانند Ti, Nb, Eu در مقايسه با كندريت و گوشته اوليه نشان مي‌دهند كه اين ويژگي از شاخصه هاي كمان هاي ماگمايي حاشيه فعال قاره اي در مناطق فرورانش است. مجموع شواهد ژيوشيميايي نشان مي‌دهند كه ماگماي سنگ هاي آتشفشاني شمال كانسار مس ميدوك رابطه خويشاوندي مشترك داشته و در يك محيط فرورانش تشكيل شده اند. اين مسيله با ماگماتيسم كلي اروميه- دختر همخواني مناسبي دارد.

The study area is located in the north of Meydook porphyry copper deposit, north east of Shahr- babak. The volcanic rocks consist of basaltic andesite, andesite, trachyte and trachy-andesite and pyroclastic deposits are mainly lithic tuffs and trachyte tuffs. Plutonic to subvolcanic rocks are combined with dolerite. The rocks are formed during 4 magmatic phases from Eocene to Pliocene. The first stage is altered dark basalts with Lower Eocene age (the oldest magmatic activity in this area). The Second stage is andesite, dark green to brown trachyte and with volcanic breccias with middle to upper Eocene age. The third stage is porphyry andesite with very coarse-grained phenocrysts with Upper Eocene to Oligocene age. The fourth stage consists of some ore-bearing porphyry intrusives with acidic domes belonging to middle Miocene to Pliocene age. Based on geochemical data, trace and REE element diagrams the rocks are calc-alkaline in nature. The study of volcanic rocks shows a relative enrichment of large ion lithophile elements (eg., K, Ba, Rb) and depletion in high field strength elements (HFSE) Nb, Ti, Eu normalized to chondrites and primitive mantle. In the geochemical-tectonic diagrams, the volcanic rocks of north of Meydook copper deposit show a close relationship having formed in an active continental margin. Geochemical evidence reveals a common magma source for volcanic rocks which had been formed in a subduction zone. The results are consistent with magmatism in Urmia-Dokhtar belt.