پديد آورندگان :
گويلي، ادريس نويسنده دانش آموخته كارشناسي ارشد بخش علوم و مهندسي خاك، دانشكده كشاورزي، دانشگاه شيراز. , , موسوي ، سيد علي اكبر نويسنده دانشيار بخش علوم و مهندسي خاك، دانشكده كشاورزي، دانشگاه شيراز . , , كامگار حقيقي، علي اكبر نويسنده استاد بخش مهندسي آب، دانشكده كشاورزي، دانشگاه شيراز . ,
كليدواژه :
Greenness index , Water stress , Stomatal conductance , تنش خشكي , خاك آهكي , زغال زيستي , Calcareous soil , هدايت روزنه اي , شاخص سبزينگي
چكيده فارسي :
خشكسالي و تنش حاصل از آن يكي از مهم ترين و رايج ترين تنش هاي محيطي است كه توليدات كشاورزي را با محدوديت روبرو مي سازد. با هدف بررسي اثر بيوچار حاصل از كود گاوي بر رشد، عملكرد و كارايي مصرف آب گياه اسفناج در سطوح مختلف رطوبتي خاك، آزمايشي در شرايط گلخانه به‌صورت فاكتوريل و در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در آبان تا دي ماه 1393 انجام شد. تيمارها شامل چهار سطح بيوچار (صفر، 25/1، 5/2 و 5 درصد وزني خاك اوليه) و سه سطح رطوبتي (100 درصد ظرفيت مزرعه (بدون تنش)، 70 و 55 درصد ظرفيت مزرعه بود. سطوح تنش رطوبتي در طول فصل رشد با توزين روزانه گلدان ها و جبران كمبود آب خاك در زمان آبياري با افزودن مقدار آب لازم به آن?ها اعمال شد و ميزان آب اضافه شده به هر گلدان نيز در طول فصل رشد اندازه گيري شد. اعمال سطوح تنش رطوبتي سبب كاهش معني دار سطح برگ، هدايت روزنه اي، آب مصرفي، وزن تر و وزن خشك اندام هوايي گياه در مقايسه با شاهد (صفر درصد بيوچار و 100درصد رطوبت ظرفيت مزرعه) شد. اعمال تنش رطوبتي تا سطح 70 درصد ظرفيت مزرعه ضمن اينكه سبب كاهش معنيدار مصرف آب گياه شد اثر معني داري بر كارايي مصرف آب گياه نداشت. ليكن تيمار رطوبتي 55 درصد ظرفيت مزرعه كارايي مصرف آب گياه را كاهش داد. درحالي كه شاخص سبزينگي گياه به طور معني داري به ترتيب به ميزان 14، 14 و 11 درصد در مراحل اول، دوم و سوم (به ترتيب در مراحل زماني 40، 55 و 70 روز پس از كشت) تنها با اعمال سطح رطوبتي 55 درصد ظرفيت مزرعه افزايش يافت. به طوركلي، كاربرد 25/1 درصد بيوچار (25 تن در هكتار) در سطوح مختلف تنش رطوبتي سبب كاهش اثرات منفي تنش رطوبتي (كاهش سطح برگ، كاهش وزن تر و خشك اندام هوايي و غيره) و بهبود شاخص?هاي رشد گياه در مقايسه با شاهد شد. بنابراين كاربرد آن براي گياه و به ويژه در شرايطي كه گياه تحت تنش خشكي است و يا در گلخانه ها و خزانه ها به منظور كاهش ميزان آب مصرفي و بهبود رشد و عملكرد گياه قابل توصيه مي باشد، هرچند پيشنهاد مي شود آزمايش در شرايط مزرعه نيز انجام شود.
چكيده لاتين :
Drought and its resulting stress is one of the most important common environmental stresses that limit agricultural productions. In order to evaluate the effect of cattle manure biochar on the growth, yield, and water use efficiency of spinach at different soil moisture status, a factorial completely randomized design with 3 replications was conducted under greenhouse conditions during October 2014 to January 2015. Treatments consisted of four biochar levels (0, 1.25, 2.5 and 5% wt of initial soil) and three soil moisture levels (FC (without stress), 0.7FC, and 0.55FC). To compensate the water losses via evapotranspiration, the pots were weighted every day and water stress was imposed by adding the water required in each treatment. Total water consumption during the growing season was also determined. Results indicated that application of both soil water stress levels resulted in significant reduction in leaf area, stomatal conductance, water consumption, and fresh and dry weight as compared to those of the controls (without water stress and biochar application). The greenness index significantly increased by 14%, 14%, and 11 % as compared to that of the control when soil moisture level of 0.55 FC was applied at the first, second, and third growth stages (40, 55 and 70 days after planting), respectively. Application of biochar also significantly increased greenness index, leaf area, and stomatal conductance as compared to that of the control. Soil moisture stress up to 0.7FC decreased the plant water consumption; however, it did not affect the water use efficiency, significantly; while water stress level of 0.55 FC decreased water use efficiency significantly. In general, application of 1.25 biochar (25 ton/ha) as compared to the control decreased the negative effects of water stress on plant (reducing leaf area, fresh and dry weight, etc.) and improved plant growth indices and increased the growth of plant at all of the applied water stress levels. Therefore, in order to reduce water consumption and improve the growth and yield of plants, biochar application, especially under drought stress conditions or in greenhouse conditions, is recommended. Meanwhile, performing such an experiment under field conditions is also suggested.
