دولت، جامعه و گردشگري روستايي در ايران، تاملي بر گفتمان نوسازي و تقابل ذينفعان ملي و محلي

دغدغه بسياري از تحقيقات روستايي در حال حاضر معطوف به فهم اين موضوع است كه اساسا چه ساختارهايي به طوركلي بر جامعه روستايي و بخصوص گردشگري مرتبط با آن حاكم مي باشد. آنچه كه مشهود است برخي دل نگراني هاي اقتصادي نسبت به سنتي بودن (ناكارايي) جامعه روستايي دارند و برخي ديگر كيفيت كنوني روستاها را با يك ديدگاه آرمان گرايانه اساس هويت ملت (موزه طبيعي و فرهنگي) دانسته و خواستار حفظ و پايداري شوونات آن هستند. بهرحال، در شناسايي قدرت هاي شكل دهي به اقتصاد(گردشگري) روستايي نبايد به توسعه دهندگان و حفظ كنندگان اكتفا كرد، بلكه ضرورت دارد بحث را به سمت گفتمان سوق داد: يعني به تصوير كشيدن چگونگي نقش گفتمان ها در برخورد با روستابودگي و فعاليت هاي گردشگري مرتبط با آن. مقاله حاضر نحوه گسترش گردشگري در سكونتگاههاي روستايي را مرتبط با گفتمان «نوسازي» مي داند و با تاسي از آن پيگير گسست/پيوند سياست گذاري هاي متوليان توسعه و ساكنين محلي (روابط دولت و مردم) در سطح اقتصاد روستايي خواهيم بود. در ادامه به اين ضرورت مي-رسيم كه روستابودگي در كشور بواسطه يك گفتمان «جايگزين» از نوسازي معني پيدا كرده و در برخورد با سياست هاي ارائه شده تقاضاي استقلال محلي و منطقه اي دارد. در نهايت، نيروهاي شكل دهنده به روستا در يك موضع يك سويه و غير واقع بينانه انتظار پس دادن نتايجي از اين جامعه روستايي دارند (رشد و عملكرد بالاي اقتصادي) كه از توان شرايط كنوني جوامع محلي(امكانات و زيرساخت ها) خارج است و با رويكرد محض به گردشگري روستايي به دنبال طرح هاي جاه طلبانه اي هستند كه همواره كمترين مشاركت هاي محلي را مي طلبد (گسست حلقه هاي تصميم گيري و ساكنين محلي).