عامل هاي اقتصادي و اجتماعي موثر بر پذيرش تكنولوژي آبياري تحت فشار در گندم زارهاي شهرستان همدان

Prioritizing Economical and Social Factors Affecting onOf Pressurized Irrigation Technology Acceptance in Hamedaan City

در راستای راهبرد توسعه پایدار، آموزش استفاده ی بهینه از منبع های آب بخشی از هدف‌های اصلی برنامه های دولت می باشد. در این میان بخش كشاورزی دارای بیش ترین سهم از مصرف منابع آب در كشور است و افزایش بازده آب با آموزش شیوه های مختلف به‌ویژه آموزش به‌كارگیری فناوری آبیاری تحت فشار دارای اهمیت بسیار بالایی است. این پژوهش به صورت توصیفی از نوع تحلیل؛ از نظر هدف كاربردی و از نظر نحوه جمع آوری داده ها میدانی و هدف اصلی آن بررسی عامل‌های اقتصادی– اجتماعی موثر برپذیرش فناوری آبیاری تحت فشار در شهرستان همدان می‌باشد. جامعه آماری تحقیق شامل 15474 كشاورز گندمكار دارای كشت آبی است كه به صورت تصادفی دو مرحله ای 316 تن از آن به عنوان نمونه با استفاده از فرمول كوكران مشخص شد. در این تحقیق برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه استفاده شد كه روایی آن بر پایه نظر سنجی اعضای هیات علمی گروه ترویج و آموزش كشاورزی اصلاح و تایید شد. برای سنجش پایایی آن از ضریب تتای ترتیبی استفاده گردید كه برای عامل-های اقتصادی 85/0 θ و برای عامل‌های اجتماعی 82/0 θ به دست آمد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS ، تحلیل همبستگی متناسب با نوع متغیرها، بر پایه ضریب‌های همبستگی كندال، اسپیرمن و پیرسون و بررسی عوامل موثر بر پذیرش فناوری آبیاری نیز با بهره گیری از مدل رگرسیون لاجیت صورت پذیرفت. بر اساس نتایج متغیر های سطح تحصیلات، درآمد ناخالص سالانه كشاورز، دسترسی به تسهیلات مالی و اعتباری، نوع مالكیت زمین و شركت در كلاس های آموزشی آبیاری بر پذیرش فناوری آبیاری تحت فشار دارای تاثیر معنی داری می باشند. در رگرسیون برآورد شده، متغیر های توضیحی سن كشاورز، تجربه كاری و نوع منبع تامین آب تاثیر معنی داری بر پذیرش فناوری آبیاری تحت فشار ندارند.

The main objective of this study is analyzing of economical and social factors affecting on acceptance of pressurized irrigation technology in Hamedan city. In this study, the most important tools for gathering information including questionnaire and interview technique were used to gather research essential data. Sample size of this research includes of 316 person of wheat farmers, who have selected by random method, using of Cochran from the whole society(N=15474). Also, to evaluate the reliability of the questionnaire, firstly, a primal questionnaire was prepared and asked to 30 farmers and Ranking Theta was calculated about 0.85 and 0.82 respectively for Economical and social factors questionnaires . Results showed that economic variables of reduction of water consumption costs, land leveling costs reduction, financial ability of farmers, adequacy of loan amount have important and meaningful effects on irrigation technology acceptance. The analysis of data and research results has done by SPSS, the correlation analysis has also made by Kendall, Pearson and Spearman coefficient. Also, on the basis of research results, among considered social factors, the variables of investment security, providing training briefing and irrigation technology sellers advertising are important factors affecting on pressurized irrigation technology in Hamedan city.