بررسي و تعيين ميزان استرس شغلي و تاثير نوبت كاري در كارگران كارخانه گندله‌سازي يزد

The study and determination of occupational stress and effect of shift work on pelletizing plant workers

مقدمه: در چند دهه اخير موضوع استرس و عواقب منفي آن از قبيل خشونت در محل كار، افزايش سوانح و تصادفات در محل كار، غيبت و فرسودگي شغلي، تاثيرات زيان‌باري بر سطح بهره‌وري و اقتصاد داشته است. لذا اين مطالعه با هدف تعيين ميزان استرس شغلي كارگران صنعت گندله سازي و عوامل موثر بر آن انجام گرفت. روش بررسي: اين مطالعه توصيفي- تحليلي به صورت مقطعي انجام شد. از بين كارگران كارخانه گندله‌سازي تعداد 120 نفر به عنوان نمونه (به روش تصادفي) انتخاب شدند و بر اساس نوبت كاري، آنها را به دو گروه نوبت‌ كار و غير نوبت كار تقسيم نموده و براي برآورد ميزان استرس شغلي، 120پرسشنامه استاندارد شغلي با قابليت اعتماد92 % تكميل گرديد. سپس داده‌هاي آماري توسط نرم‌افزار SPSS و آزمون‌هاي آماري ضريب همبستگي پيرسون، t-testو كروسكال واليس مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: 3/88% شاغلين داراي استرس شديد بودند. استرس شديد در افراد نوبت كار، داراي سن و سابقه كار پايين، به ترتيب 90%، 2/96% و 7/94% مشاهده شد. 6/92% افراد سيگاري نيز داراي استرس شديد بودند. بين شدت استرس شغلي و ميزان تحصيلات، وضعيت تاهل و مشكلات خواب ارتباط معناداري مشاهده نشد (05/0p > ). نتيجه‌گيري: مطابق نتايج مطالعه حاضر، نوبت كاري، سيگاري بودن، سن و سابقه كار پايين از عوامل تشديد‌كننده و مرتبط با استرس شغلي بودند. بنابراين پيشنهاد مي‌شود در گزينش و معاينات ادواري كارگران به اين خصوصيات براي كارهاي استرس‌زا توجه شود و همچنين در شناخت منابع استرس زا در كاهش عوامل ايجاد كننده آن به صورت سيستماتيك و الويت‌بندي اقدام شود.

Background: In recent decades, the issue of stress and its negative consequences such as violence in the workplace, increased accidents at work, occupational absenteeism and burnout, have deleterious effects on the efficiency and economy. The aim of this study was to determine the occupational stress of pelletizing industry workers and its determinants. Methods: This was a descriptive - analytical and cross sectional study. Among of pelletizing plant workers 120 subjects were selected (randomly) and according to the shift, they are divided into two groups of shift and non-shift workers. For the estimation of stress, an occupational questionnaire with 92% reliability was completed and statistical data was analyzed by SPSS software and Pearson correlation test, t-test and the Kruskal-Wallis test. Results: 88% of employees had severe stress. Severe stress was observed in shift workers, low age and experience, respectively, 90%, 96.2% and 94.7%. 92.6% of smokers also had severe stress. Between job stress and levels of education, and marital status and sleep problems were not significantly association (p > 0/05). Conclusion: According to the result of this study, shift work, smoking, low age and experience were triggers and related to stress. Therefore, it is suggested, to be paid attention to the selection and periodic examinat ions of workers with these characteristics for stressful jobs and so identify sources of stress to systematically reduce causing factors.