بررسي نقش ظرفيت‌سازي اجتماعي بر ميزان مشاركت روستائيان در فعاليت‌هاي عمراني؛ مطالعه‌ي مورد: شهرستان بناب

Survey social capacity- building impacts at the rate of community participation in the development activities, case study: Bonab County

مشاركت بدون شك عامل اساسی در فرآیند دست‌یابی به توسعه همه جانبه است؛ اما تمركز به شیوه‌های مدیریتی سنتی سبب گردیده تا به اهمیت ظرفیت‌ها و توانمندی‌های اجتماعی ساكنان روستاها در زمینه‌ی مدیریت توسعه‌ روستاییی توجه جدی نشده و این كار ضمن اینكه موفقیت برنامه‌ها را با چالش‌های جدی مواجه ساخته است، در عین حال مانع از شكل-گیری زمینه‌های لازم برای استفاده از قابلیت‌ها و توانایی‌های روستائیان به عنوان ذینفعان اصلی برنامه‌های توسعه گردد. لذا با توجه به اهمیت موضوع مشاركت و ضرورت استفاده از ظرفیت‌های موجود در بطن جامعه‌ی روستایی، پژوهش حاضر به دنبال بررسی نقش ظرفیت‌سازی اجتماعی بر میزان مشاركت روستائیان شهرستان بناب در فعالیت‌های عمرانی بوده كه با استفاده از تحلیل‌های آماری و مدل تاپسیس صورت گرفته است؛ بنابراین نوع تحقیق كاربردی بوده و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. جامعه‌ی آماری این پژوهش 49901 نفر ساكن در 29 روستای شهرستان بناب بوده كه با استفاده از فرمول كوكران از این تعداد 400 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب ‌شده و داده‌های مورد نیاز از طریق توزیع پرسشنامه در بین آنان به دست آمده است. روایی صوری پرسشنامه با كسب نظر اساتید دانشگاه محقق اردبیلی و كارشناسان اجرایی به دست آمده و ضریب پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از فرمول كوكران 92/0 محاسبه شده است. نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد كه در بین همه‌ی متغیرهای‌ هشت‌گانه ظرفیت‌سازی اجتماعی كه در این پژوهش در قالب هشت فرضیه مورد بررسی قرار گرفته‌اند، با میزان مشاركت روستائیان در فعالیت‌های عمرانی رابطه مثبت و معنی‌دار وجود دارد (000/0). همچنین تحلیل داده‌ها در آزمون رگرسیونی چند متغیره نشان می‌دهد كه متغیرهای مربوط به ظرفیت‌سازی اجتماعی توانایی تبیین 304/0 Adj. R2= در زمینه میزان مشاركت روستائیان در فعالیت‌های عمرانی را دارند. در نهایت نتایج حاصل از پیاده‌سازی مدل تاپسیس بیانگر آن است كه 62/29 درصد از كل روستاهای شهرستان بناب به لحاظ میزان برخورداری از متغیرهای ظرفیت‌سازی اجتماعی در وضعیت بسیار مناسب، 22/22 درصد روستاها در وضعیت مناسب، 11/11 درصد روستا در وضعیت نیمه مناسب قرار گرفته‌اند و مابقی روستاها (03/37 درصد) نیز در وضعیت نامناسب و بسیار نامناسب قرار دارند.

The scope for participation in rural development is set by the economic functions of rural areas and these have changed considerably in recent years. Participation not only humanizes the bureaucracy, but strengthens the capacities of individuals and communities to mobilize and help themselves. In this way, dependence on the state is minimized and ordinary people rediscover their potential for co-operation and mutual endeavor … Community participation serves immediate instrumental goals such as the identification of felt needs as well as the mobilization of local resources. But it also promotes broader social development ideals: by participating fully in decision-making for social development, ordinary people experience fulfillment which contributes to a heightened sense of community and a strengthening of community bonds. The study aims at Survey social capacity- building impacts at the rate of community participation in the development activities in Bonab County. From the methodological aspects, this research was conducted in descriptive and analytical way; the study population included rural peoples residing in rural areas of Bonab County. The all of rural peoples of Bonab County was estimated 49901, and the sample volume of research is 400 rural peoples. The content and face validity of the instrument was specified after several times review and correction by the faculty of members at university and several expertise of administrative offices. At the end, result showed that 29/62 rural of Bonab County is in very suitable situation, 11/11 in suitable situation and another of rural is unsuitable and very unsuitable condition. Finally, based on the results analysis, some applied recommendations have been provided.