مديريت تقاضاي آب آبياري در دشت اردلان با تاكيد بر سياست قيمت گذاري

بخش كشاورزي بزرگ ترين مصرف كننده آب در كشور است، لذا ارائه شيوه هاي جامع مديريت منابع آب و تدوين سياست هاي صحيح در جهت افزايش بهره وري آب در اين بخش لازم و ضروري به نظر مي رسد. به همين منظور، در مطالعه حاضر براي ارزيابي اثرات سياست قيمت گذاري آب آبياري بر مديريت تقاضاي آب در دشت اردلان از يك سيستم مدل-سازي اقتصادي مشتمل بر مدل برنامه ريزي رياضي مثبت (PMP) و رهيافت حداكثر آنتروپي (ME) استفاده شد. داده هاي موردنياز مربوط به سال زراعي 93-1392 بود. نتايج نشان داد كه قدرمطلق كشش قيمتي تقاضاي آب براي يونجه و گوجه-فرنگي كه نياز آبي بالاتري دارند، بيشتر از ساير محصولات منتخب است و تقاضاي كشاورزان براي نهاده آب در توليد اين محصولات باكشش تر است. افزون بر اين، نتايج نشان داد كه افزايش قيمت آب آبياري (تحت سناريوهاي 200 تا 1000 ريال نسبت به شرايط سال پايه) منجر به كاهش سطح زيركشت گندم آبي، يونجه، گوجه فرنگي و آفتابگردان و افزايش سطح زيركشت جو آبي و هندوانه در الگوي كشت منطقه مي شود. همچنين، اعمال اين سياست منجر به كاهش 04/2 تا 83/7 درصد آب مصرفي در الگوي كشت و كاهش 96/1 تا 65/7 درصد درآمد ناخالص كشاورزان در دشت اردلان مي شود. در پايان، اعمال سياست قيمت گذاري آب آبياري و بكارگيري راهبرد تغيير الگوي كشت به صورت توام با آن، جهت كاهش تقاضاي آب آبياري و پايداري منابع آب دشت اردلان توصيه شد.