رابطه بين تجمع تركيبات نيتروژن دار و قندها، و تحمل به تنش شوري در گياه كلزا (.Brassica napus L)

تنش هاي غير زيستي نظير شوري سبب افزايش تركيبات نيتروژن دار مانند پرولين و پروتئين هاي محلول در گياه مي گردد. به منظور بررسي نقش اين تركيبات در تحمل به شوري، آزمايشي روي گياه كلزا به صورت كنترل شده و در شرايط هيدروپونيك در دانشكده كشاورزي دانشگاه شهيد چمران اهواز انجام گرفت. اين آزمايش به صورت كرت هاي خرد شده بر پايه طرح كاملاً تصادفي در سه تكرار در سال 1390 اجرا گرديد. شوري به عنوان عامل اصلي در سه سطح شامل صفر، 100 و 150 ميلي مول در ليتر كلريد سديم در نظر گرفته شد و سه رقم كلزا شامل MHA4921 ، MHA4026 و Hyola401 سطوح عامل فرعي را تشكيل دادند. شوري باعث كاهش معني داري در ماده خشك ريشه، ماده خشك شاخساره و نيترات شاخساره گرديد. نتايج نشان داد كه افزايش شوري باعث افزايش پرولين و پروتئين هاي محلول در همه ارقام شد، اما اين افزايش در MHA4026 (حساس به شوري) در بالاترين سطح شوري بيشتر از دو رقم ديگر (ارقام متحمل) بود. مقدار قند هاي محلول در شاخساره در هر سه رقم با افزايش شوري افزايش يافت، اما اين افزايش در ارقام متحمل بيشتر از رقم حساس بود. نسبت قند هاي محلول در شاخساره به ريشه در ارقام متحمل بيشتر بود، اما اين اختلاف بين MHA4026 و Hyola401 غير معني دار شد. نتايج نشان داد كه تجمع پرولين تحت شرايط شوري ملاك تحمل به شوري نبوده بلكه نشانه اي از ميزان خسارت در ارقام مورد مطالعه مي باشد.