شناسايي و گزينش صفات موثر بر عملكرد دانه در نخود زراعي تحت شرايط نرمال رطوبتي

پژوهش حاضر به منظور شناسايي مهم ترين صفات موثر بر عملكرد دانه 18 لاين اميدبخش نخود به همراه دو رقم شاهد تحت شرايط اكولوژيكي سنندج انجام شد. اين آزمايش در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در سال زراعي 1391-1390 اجرا گرديد. نتايج نشان داد كه به ترتيب صفات تعداد شاخه فرعي در بوته، تعداد غلاف در بوته، تعداد شاخه هاي اصلي در بوته، تعداد دانه در بوته، شاخص برداشت و زيست توده داراي بيش ترين همبستگي مثبت و معني دار و صفت روز تا 50 درصد گلدهي داراي بيش ترين همبستگي منفي و معني دار با عملكرد دانه بودند. نتايج تجزيه رگرسيون گام به گام نيز بيانگر اين بود كه مهم ترين صفات تاثيرگذار بر ميانگين عملكرد دانه به ترتيب شامل صفات تعداد شاخه فرعي، زيست توده (بيوماس)، شاخص برداشت و روز تا 50 درصد گلدهي (با ضريب رگرسيوني منفي) بودند كه در مجموع 98/97 درصد از تغييرات عملكرد دانه را توجيه كردند. طبق نتايج تجزيه عليت هم، به ترتيب دو صفت تعداد شاخه فرعي و زيست توده داراي بيش ترين اثر مستقيم مثبت بر عملكرد دانه بودند. هم چنين بيش ترين اثر غير مستقيم مثبت مربوط به صفات شاخص برداشت و زيست توده (هر دو از طريق افزايش تعداد شاخه هاي فرعي) بود. بيش ترين و كم ترين وراثت پذيري به ترتيب مربوط به صفات وزن صد دانه و ارتفاع بوته بود. هم چنين بالاترين ضرايب تغييرات ژنوتيپي را صفات وزن صد دانه، تعداد شاخه هاي اصلي و فرعي به خود اختصاص دادند. به عنوان نتيجه نهايي، افزايش صفت تعداد شاخه فرعي در بوته و كاهش صفت روز تا 50 درصد گلدهي يك استراتژي مفيد براي افزايش عملكرد تحت شرايط اين آزمايش پيشنهاد مي گردد.