ملاحظات اخلاقي در فناوري‌هاي نوين ژنتيك با نگاه ويژه به محصولات تراريخته

Ethical considerations of genetic engineering in genetically modified organisms

تحقیقات ژنتیكی در ابتدا عموماً برغربال­گری و تشخیص برخی بیماری­های شناخته‌شده­ی ارثی متمركز بود. بعد از تكمیل پروژه‌ی ژنوم انسان، مطالعات به تشخیص و درمان بیماری‌های غیرواگیر و سلامت عمومی پرداخت؛ سپس در شكل جدید فناوری‌های ژنتیك علاوه بر تشخیص و درمان بیماری‌های ژنتیكی، تولید داروهای نوتركیب، تقویت ژنتیكی، ایجاد ارگانیسم‌های تغییریافته‌ی ژنتیكی و استفاده از آن مدنظر قرار گرفت. موجودات تراریخته، نقطه‌ی عطف این قبیل نوآوری‌ها است. این موجودات دارای تركیبات ژنتیك متفاوت هستند كه توسط علم بیوتكنولوژی ایجاد شده‌اند. در سال‌های اخیر، استفاده از این فرآورده‌ها به‌خصوص در زمینه‌ی مسائل كشاورزی و دامداری رایج شده است. در دنیای امروز به ‌دلیل كمبود منابع برای رهایی از فقر و گرسنگی، بشر ناگزیر به استفاده از فناوری در مصارف گوناگون شده است. تغییرات ژنتیكی باعث افزایش تولیدات كشاورزی، دامداری، برخی از داروها، واكسن و مصارف گوناگون می‌شود. علی­رغم سودهایی كه مهندسی ژنتیك و تولید این موجودات می‌توانند برای انسان داشته باشند، این تغییرات ممكن است خطراتی نیز داشته باشند و از طرفی ممكن است نگرانی‌های اخلاقی در ارتباط با كاربرد این فناوری وجود داشته باشد. در این مطالعه­ی مروری سعی شده است كه مباحث اخلاقی پیرامون استفاده از این فناوری مطرح شوند و از منظر چهار اصل اخلاق زیستی مورد واكاوی قرار گیرند. برای این منظور، ابتدا كلیدواژه‌ها در منابع علمی جست‌وجو و پس ازطبقه‌بندی و دسته‌بندی اطلاعات، ملاحظات اخلاقی از منظر چهار اصل اخلاق زیستی واكاوی شد. در بخش نتایج، ابتدا در رابطه با سود و خیری كه این محصولات برای مردم جهان دارد و كمكی كه به حفظ منابع محدود در زمینه‌های مختلف دارند اشاره می‌شود و سپس، آسیب‌هایی كه ممكن است در زمینه‌های مختلف وارد كنند مورد اشاره قرار می­گیرند، ملاحظات مربوط به تولید انبوه و مصرف عمومی آن توسط مردم از قبیل احترام به اتونومی افراد، اطلاع‌رسانی كافی مبنی بر فواید و مضرات این محصولات، نوع برچسب‌گذاری آن‌ها پرداخته می­شود و در پایان به بحث عدالت و ارزیابی كلی فواید و زیان‌ها و میزان هزینه‌ اثربخشی آن در جامعه می‌پردازد.

Genetic research was initially limited to the screening and diagnosis of known hereditary diseases. After the completion of the Human Genome Project (HGP), studies became concerned with the diagnosis and treatment of many non-communicable diseases threatening the public health. Aside from this, genetic engineering, in its new form, is also concerned with the development of recombinant medications, genetic enhancement, and genetically modified organisms and their applications. The climax of these achievements is the advent of transgenic creatures. These are organisms with a genetic makeup different from their natural one created through biotechnology. Transgenic products have become more popular in recent years, especially in agriculture and livestock sectors. At the same time, genetics and biotechnology are trying to keep pace with modern advancements. Genetic modifications have resulted in larger yields in agriculture and livestock as well as the development of new medications and vaccines. Despite the large profits that genetic engineering and transgenic organisms can bring for us, they may pose dangers in certain fields. Furthermore, there are ethical concerns about the application of these technologies. The present study attempted to address the ethical issues in new genetic technologies and analyze them with regard to the four principles of bioethics. For this purpose, keywords were first looked up in scientific sources and the data were classified; ethical considerations were then analyzed in the light of the four principles of bioethics. In the results section first the merits of such products for humanity and their contributions to saving the limited available resources are pointed out; subsequently, potential threats in some fields are addressed, along with considerations about the mass production and consumption of genetically engineered products, autonomy of individuals, the importance of raising awareness about the pros and cons of genetically modified organisms (GMOs), and their labeling. Finally, equity is addressed, and general benefits and harms, costs and effectiveness are discussed.