بررسي شرايط غير رسوب گذار در سيفون معكوس كرخه با استفاده از مدل فيزيكي

نهشته شدن رسوب در سازه هاي انتقال آب از جمله سيفون هاي معكوس باعث كاهش سطح مقطع جريان هم چنين افزايش زبري مي شود كه درنتيجه كاهش آب دهي سازه را به دنبال خواهد داشت. از جمله روش هاي جلوگيري از نهشته شدن رسوب و يا خروج آن ها ايجاد شرايط غير رسوب گذار در سازه مي باشد. با توجه به اين كه بحراني ترين قسمت سيفون معكوس از لحاظ نهشته شدن رسوب، مجراي خروجي آن مي باشد، در تحقيق حاضر ابتدا با استفاده از آناليز ابعادي يك رابطه ي كلي براي آستانه ي حركت كه مرز شرايط غيررسوب گذار در مجراي خروجي سيفون معكوس كرخه مي باشد، ايجاد شد. سپس، با استفاده از يك مدل فيزيكي از مجراي خروجي سيفون معكوس كرخه و 5 نمونه رسوب غير چسبنده با ابعاد 5/0، 7/0، 1، 2 و2/3 ميلي متر آزمايش هاي لازم انجام گرفت و يك گراف كاربردي براي بررسي شرايط غير رسوب گذار در مجراي خروجي سيفون معكوس كرخه استخراج گرديد. هم چنين با استفاده از اين گراف و منحني توزيع دانه بندي مواد معلق رودخانه كرخه در محل سد انحرافي حميديه، حداقل سرعت غير رسوب گذار يا همان حداقل سرعت براي عدم ته نشيني ذره اي به قطر 5/1 ميلي متر كه بزرگ ترين ذره رسوب ورودي به كانال بالادست سيفون معكوس كرخه از محل سد انحرافي حميديه مي باشد، تعيين گرديد. نتايج تحقيق حاكي از حاكم بودن شرايط غير رسوب گذار در سيفون معكوس كرخه در دبي و سرعت طراحي مي باشد.