آميخته پژوهي مولفه هاي موثر بر ادراك حس زمان در مكان شهري مطالعه موردي: ميدان نقش جهان اصفهان

زمان در طراحی شهری از مباحثی است كه در موارد اندكی بدان پرداخته ‌شده‌ است. بعد زمان به ناچار بخش مهمی از فرآیند ادراك در شهر است و در سطوح مختلف از جمله شیوه ادراك شخص در فضا قابل تعمیم و بررسی است. تجربه ذهنی از زمان، متأثر از برخی متغیرهای مكان است. پس از ارائه ایده اولیه پژوهش با اتكا به حوزه‌های نظری موجود در باب ادراك زمان، هدف این پژوهش، بررسی عوامل مؤثر بر ادراك زمان در مكان شهری و بررسی ارتباط، میان عناصری است كه تحت زمان در مكان تغییر می‌كنند. برای دستیابی به این هدف پژوهش، میدان نقش‌جهان اصفهان به صورت موردپژوهی با استفاده از روش تحقیق تركیبی (آمیخته‌پژوهی اكتشافی) مورد بررسی قرار گرفته ‌است. آمیخته‌پژوهی به دلیل بهره‌مندی توأمان از روش‌های كمی و كیفی و رفع كاستی‌های آنها امكان درك همه‌ جانبه از موضوع را فراهم می‌كند. از این‌ رو نوشتار پیشِ ‌رو دو هدف عمده را پیگیری می‌كند. نخست، سعی نموده تا تجارب زیسته افراد از ادراك حس ‌زمان در شهر را با استفاده از روش پدیدارشناسی(روش پایه پژوهش) كه یك رویكرد كیفی است، مورد شناخت و تبیین قرار دهد كه براساس آن سه مفهوم(تم) اصلی استخراج شده كه در مجموع، ادراك پدیده حس زمان براساس آنها در ذهن مردم شكل می‌گیرد. این سه مفهوم عبارتند از: «حس آهنگین بودن (ریتم)»، «حس ضرب­آهنگ مكان» و«حس‌تغییر» كه تحت­تأثیر مضامین و زیرمضمون‌ها، مؤید مؤلفه‌های مدل پیشنهادی پژوهش‌اند. دوم، برای تعمیق در بررسی داده‌های مرحله نخست، روش كمی پیش گرفته شده است. در نهایت نتایج تحقیق با توجه به تفسیر آمیخته دو روش ارائه گردیده ‌است.