ارزيابي شاخص هاي شهروندي در برنامه ريزي شهري

يكي از مهمترين دغدغه هاي برنامه ريزان شهري، تامين حداكثر رضايتمندي شهروندان است. موضوع رضايتمندي ساكنين يك شهر بعنوان پايه و اساس پيامدهايي چون حس تعلق به مكان، هويت، مشاركت فعال، پيوستگي اجتماعي و ... به عنوان هدف بنيادين برنامه ريزي شهري، از اهميت و جايگاه ويژه اي برخوردار است. هدف اصلي از پژوهش حاضر، بررسي و تحليل جايگاه شهروندي در الگوهاي برنامه ريزي شهري و شاخص هاي شهروندي در دو بخش حقوق و وظايف مي باشد. نوع و روش تحقيق تركيبي (پيمايشي، همبستگي و اسنادي و...) با بهره گيري از آزمون هاي آماري از جمله (آزمون T و آزمون فريدمن) بوده و از ابزار اندازه گيري پرسشنامه براي گردآوري اطلاعات از ميان 100 نفر متخصصان و كارشناسان كه به روش نمونه گيري خوشه اي توام با تصادفي ساده انتخاب شده بود، استفاده گرديده است. در بررسي الگوهاي برنامه ريزي شهري، نتايج نشان مي دهد كه اگر چه هر الگويي بر گروهي و دسته اي از شهروندي تاكيد دارند، ولي بستري براي حضور و مشاركت شهروندان به معناي عام را فراهم نمي آورند و مشاركت براي گروه هاي برگزيده اي از مردم فراهم مي شود و بيش از آن كه در جهت منافع جمعي باشد در جهت منافع گروهي و طبقاتي عمل مي كند. همچنين در بررسي شاخص هاي شهروندي در بخش حقوق؛ موضوع مشاركت (13/8)، عدالت (45/7)، امنيت (27/7)، داراي بيشترين تاثير در شاخص هاي مورد بررسي مي باشد، و نيز در بخش تعهدات و وظايف؛ شاخص هاي قانون مداري و پذيرش منافع عمومي با ضريب (3.27) از جايگاه و اهميت بالاتري برخوردار مي باشد.