مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - سياست خارجي تهاجمي و سياست داخلي عربستان

چكيده فارسي :

عربستان سعودي به عنوان يكي از بازيگران كليدي منطقه خاورميانه در طول دهه‌هاي گذشته به داشتن رويكردي محافظه‌كارانه در سياست خارجي مشهور بوده و عمدتاً به عنوان بازيگر طرفدار وضع موجود و مخالف تغيير شناخته شده است. اما در طول دو سال اخير رفتارهاي عربستان سعودي در عرصه منطقه‌اي نشانگر عبور اين كشور از سنت محافظه‌كاري در سياست خارجي و گرايش شديد به دنبال كردن سياست خارجي تهاجمي است. حمله نظامي تمام عيار به يمن، حضور فعال و گسترده در بحران سوريه و تلاش‌هاي مقابله جويانه در برابر جمهوري اسلامي ايران همگي نشان دهنده اين است كه عربستان وارد مرحله متفاوت و جديدي در سياست خارجي خود شده كه نيازمند تبيين و تحليلي اساسي است. پرسش مهم قابل طرح در اين نوشتار آن است كه اصولاً چه مولفه‌هايي در تغيير رويكرد سياست خارجي عربستان سعودي از رويكرد محافظه‌كارانه به تهاجمي نقش داشته و با توجه به اين مولفه‌ها چه چشم‌اندازهايي براي سياست خارجي عربستان قابل طرح است؟ در اين راستا تلاش مي‌شود در قالب رهيافتي قدرت محور ابتدا پايه‌هاي قدرت در عربستان سعودي مورد اشاره قرار گيرد و سپس تحول در سياست خارجي عربستان بر اساس تغييرات در اين پايه‌ها و ساختار در سطوح مختلف عربستان تبيين شود و در نهايت چشم‌اندازهايي در اين خصوص مطرح گردد.