تأثير تخلخل بر مدول‌هاي كشسان در ناحيه مخزني ميدان پارس جنوبي

Effect of Porosity on Elastic Moduli in Reservoir Zone of South Pars Field

هدف از این مطالعه، محاسبه سرعت امواج كشسان، تعیین مدول‌های كشسان و بررسی تأثیر تخلخل بر مدول‌های كشسان در سازندهای كنگان و دالان در میدان گازی پارس جنوبی است. در این پژوهش سرعت امواج تراكمی و برشی به ترتیب با استفاده از زمان سیر امواج تراكمی و برشی حاصل از ابزار تصویرگر صوتی- برشی دو قطبی (DSI) محاسبه گردیدند. مدول حجمی، مدول برشی، مدول یانگ، پارامتر لامه، نسبت پواسون و نسبت مدول حجمی به مدول برشی (K/G) با استفاده از روابط موجود بین سرعت امواج صوتی، چگالی و مدول‌های كشسان تعیین شدند. با بررسی رابطه تخلخل و مدول‌های كشسان مشخص شد كه مدول‌های كشسان با افزایش تخلخل كاهش می‌یابند. مقایسه مدول‌های كشسان و تخلخل نشان داد كه در بین مدول‌های كشسان، مدول حجمی بیشترین همبستگی را با تخلخل دارد. همچنین روابط بین نسبت‌های سرعت موج تراكمی به سرعت موج برشی (Vp/Vs)، پواسون و K/G با تخلخل مورد بررسی قرار گرفت كه نتیجه آن نشان‌دهنده كاهش ملایم این سه نسبت با افزایش تخلخل می‌باشد.  

The purpose of this study is to calculate and investigate the effect of porosity on the elastic moduli in Kangan and Dalan Formations in the South Pars gas field of Iran. Compressional and shear wave velocities were calculated using travel times of compressional wave and travel times of shear waves, which are deduced from the Dipole Shear Sonic Imager (DSI) logs. Bulk modulus, Shear modulus, Young’s modulus, Lame parameter, Poisson’s ratio and the ratio of K/G were calculated using the relationship between the acoustic wave velocities, density and physical moduli. In this study, the relationship between porosity and elastic moduli were determined by real data and observed that elastic moduli are decreased by porosity increasing. Comparison of elastic moduli with porosity shows significant consistency between bulk modulus and porosity (compared to other moduli). Also, the ratios of Vp/Vs, K/G and Poisson’s ratio were examined. Result of this investigation showed that these ratios are slightly reduced by increasing the porosity.