بررسي تأثير فرآيندهاي دياژنزي بر كيفيت مخزني سازند آسماري (با تاكيد بر بخش ماسه‌سنگي) در يال شمالي ميدان نفتي آغاجاري

Effect Of Diagenetic Processes on Reservoir Quality of Asmari Formation (With an Emphasis on the Sandstone Member) in the Northern Flank of the Aghajari Oil Field

سازند آسماری به سن الیگوسن- میوسن مهم‌ترین سنگ مخزن میدان نفتی آغاجاری در فرو افتادگی دزفول در جنوب غرب ایران بوده كه از سنگ‌های آهكی و دولومیتی و بخش ماسه سنگی اهواز تشكیل شده است. هدف از این مطالعه شناسایی، تفكیك و تفسیر فرآیندهای دیاژنتیكی و تاثیر آنها بر كیفیت مخزنی سازند آسماری در چاه‌های شماره 30، 64 و 149 میدان نفتی آغاجاری است. مهم‌ترین فرآیندهای دیاژنزی كه سنگ‌های سازند مورد نظر را تحت تأثیر قرار داده‌اند شامل انحلال، فشردگی، شكستگی، دولومیتی‌شدن، سیمانی شدن و انیدریتی شدن است. فرآیندهای انحلال (با ایجاد تخلخل حفره‌ای و قالبی)، شكستگی و دولومیتی‌شدن باعث افزایش كیفیت مخزنی و فرآیندهای انیدریتی شدن، فشردگی و سیمانی شدن باعث كاهش كیفیت مخزنی در زون‌های 3 و 4 شده‌اند. همچنین وجود بخش ماسه‌سنگی یكی از دلایل افزایش كیفیت مخزن سازند آسماری در بخش فروافتادگی دزفول است. این افزایش كیفیت مخزنی در ارتباط با جورشدگی و گردشدگی ماسه‌سنگ‌ها، اندازه دانه‌ها، شكل هندسی و گسترش آنها در میدان بوده است كه باعث به‌وجود آمدن بهترین كیفیت مخزنی در رخساره‌های كوارتزآرنایتی و ماسه‌سنگ‌های آهكی شده است. رخساره‌های كوارتز آرنایتی و ماسه‌سنگ‌های آهكی بهترین كیفیت مخزنی را ایجاد كرده‌اند. زون 3 در مقایسه با زون 4 از كیفیت مخزنی بهتری برخوردار بوده كه این به دلیل تاثیر فرآیندهای دیاژنزی و افزایش ضخامت ماسه سنگ‌ها است.  

Asmari Formation (Oligocene-Miocene) is one of the most important reservoir in the Aghajari oil field in the Dezful Embayment in south west of Iran which is composed of limestone, dolomite and sandstone units. The purpose of this study is to identify, differentiate and interpret the diagenetic processes and their impact on the reservoir quality of the Asmari Formation in wells 64, 30 and 149 of Aghajari oil field. The most important diagenetic processes that affected the Asmari Formation include dissolution, compaction, fracturing, dolomitization, cementation and anhydritization. Processes such as dissolution (by creating vuggy and moldic porosity), fracturing and dolomitization increase the reservoir quality while and processes such as anhydritization, compaction and cementation reduced the reservoir quality in zone of 3 and 4. Also one of the reasons for increasing the reservoir quality of Asmari Formation is the present of sandstone units in the Dezful Embayment. These increases in reservoir quality can be related to sorting and rounding of grain size, geometry and distribution of sandstone in this oil field. These processes led to creation of the best reservoir quality in quartzarenite and limy sandstones facies. Finally, zone 3 has a better reservoir quality than zone 4 that it is due to impact of diagenetic processes as well as increases sandstones thickness.