پلي‌مورفيسم مولكول HLA-E در بيماران تالاسمي در ايران

HLA-E polymorphism study in Iranian thalassemic patients

زمینه و هدف: از آنجایی كه میانكنش HLA-E بیان شده در سطح سلول‌های هدف با رسپتور مهاری CD94/NKG2 سلول‌های NK نقش مهمی را در تنظیم ایمنی ذاتی علیه عوامل پاتوژن ایفا می‌كند، بیان متفاوت مولكول HLA-E در سطح سلول در نحوه مقاومت میزبان به ویروس‌ها و همچنین پاسخ به درمان واجد اهمیت می‌باشد. بنابراین پژوهش كنونی با هدف بررسی فراوانی ژنوتیپ‌های مختلف مولكول HLA-E در بیماران تالاسمی ماژور كه اغلب در معرض خطر عفونت‌های منتقله از راه انتقال خون می‌باشند، انجام گردید. روش بررسی: پژوهش انجام‌شده از نوع مقطعی بوده كه نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی بر روی 104 بیمار تالاسمی ماژور مراجعه‌كننده به درمانگاه تالاسمی بزرگ‌سالان انتقال خون تهران بین سال‌های 1392 تا 1394 انجام شد. DNA استخراج‌شده از نمونه‌های خون بیماران با روش واكنش زنجیره پلیمراز- پرایمر مختص سكوانس (Sequence-Specific Primer Polymerase Chain Reaction, SSP-PCR) مورد آنالیز قرار گرفت. همچنین جهت تایید نتایج، محصولات از نظر تعیین توالی DNA بررسی گردیدند. یافته‌ها: از مجموع بیماران، 49 مرد با فراوانی نسبی 1/47% و 55 زن با فراوانی نسبی 9/52% بودند. بیماران در محدوده سنی 16 تا 43 سال با میانگین سنی 03/31 و انحراف‌معیار 7/4 قرار داشتند. فراوانی نسبی ژنوتیپ HLA-E*01010103 (4/%64) به‌طور معناداری (001/0P=) بیشتر از ژنوتیپ‌های HLA-E*01010101 (4/%15) و HLA-E*01030103 (2/%20) بوده در حالی‌كه تفاوتی بین فراوانی نسبی آلل‌های HLA-E*0103 (4/%52) و HLA-E*0101 (6/%47) وجود نداشت. نتیجه‌گیری: فراوانی ژنوتیپ HLA-E*01010103 به‌صورت معناداری بیشتر از سایر ژنوتیپ‌های HLA-E بوده در حالی‌كه بین فراوانی آلل‌های HLA-E*0103 و HLA-E*0101 تفاوت معناداری وجود نداشت.

Background: Human leukocyte antigen E is a member of non-classical HLA class I. Interaction between HLA-E molecule on the target cells and inhibitory CD94/NKG2A receptor on the cell surface of natural killer (NK) cells has an important role in the regulation of immune system against pathogens; therefore different cell surface expression of HLA-E molecule plays an important role in host resistance against viral infections as well as host response to treatment. Considering this fact, we analyzed the frequency of different HLA-E genotypes (HLA-E*01010101, HLA-E*01030103, HLA-E*01010103) in major thalassemic patients who underwent frequent transfusion therapy and are thus more susceptible to infectious diseases. Methods: This study was a cross-sectional study of 104 major thalassemic patients who referred to Tehran Thalassemia Clinic between the years 2015 to 2016. Blood DNA was extracted and proliferated by sequence-specific primer polymerase chain reaction (SSP PCR). The PCR product was subjected to electrophoresis on 1.5 percent agarose gel then DNA fragment bands on the gel were detected by exposing to UV light. Furthermore, PCR products were also subjected to sequencing analysis for further confirmation. Results: From 104 patients in this study, 49 (47.1%) were man and 55 (52.9%) were women. These patients were in the age range of 16 to 43 years (mean+SD; 31.03±4.7 year). The frequency of HLA-E*01010103 genotype (64.4 percent) was significantly (P= 0.001) higher than the genotypes of HLA-E*01010101 (15.4%) and HLA-E*01030103 (20.2%) whereas there was no difference between the frequency of HLA-E*0103 allele (52.4%) and HLA-E*0101 (47.6%). Conclusion: This is the first study that examined the HLA-E polymorphisms in Iranian thalassemic patients referred to Tehran Thalassemia Clinic. This study has shown that the frequency of HLA-E*01010103 genotype was significantly higher than other genotypes of HLA-E whereas there was no difference between the frequency of HLA-E*0103 allele and HLA-E*0101 allele. Whether different frequencies of HLA-E genotype may affect thalassemic patients’ susceptibility to blood-borne infections will be of interest for future studies.