فرو‏پاشي بيناذهنيّت در سلوك محمود دولت آبادي

Disintegration of Inter-mentality in Dowlatābādi’s Solook

رمان سلوك اثر محمود دولت‌آبادي، از نمونه‏هاي خوبي است كه مي‏تواند از ديدگاه نظريه‏هاي روايت‏شناسي شناختي تحليل و تفسير شود. مساله اصلي در اين رمان بازنمايي كنش‏هاي ذهني شخصيت‌محوري است. راوي سوم‌شخص نشان مي‏دهد چگونه قِيس از طريق مرور رابطه با معشوقه پيشين خود، در تلاش است دلايل از هم‏پاشي تنها تجربه بيناذهني زندگي‏ خود را دريابد. آن‏طور كه از گفتگوهاي دروني او پيداست، تمايل سيري‏ناپذير قِيس به شناخت ديگري سبب شكل‏گيري تيوري‏هاي ذهني او نسبت به ديگران مي‏شود تا از انگيزه‏ها، افكار و رفتار آنها سر در بياورد. با توجه به اينكه ميزان بازنمايي آگاهي و فعاليت‌‌هاي ذهني شخصيت‏هاي داستاني از مشخصه‏هاي بنيادين تعريف روايت در روايت‏شناسي شناختي به شمار مي‌رود، مقاله حاضر از يك‏سو در تلاش است نقش بازنمايي كنش‏هاي ذهني شخصيت‏ اصلي را در صورت‎بندي پيرنگ سلوك نشان دهد؛ و از سوي ديگر، دلايل شكل‏گيري و ازهم‏پاشي رابطه بيناذهني قيس و نيلوفر را از منظر ذهن قيس بررسي مي‏كند.

Solook by Mahmood Dowlat?b?di is a typical example of a novel to be studied from the perspective of narratology. The main technical concern of the story is representing the mental activities of the protagonist. The third person narrator does his best to show how Qeys, the protagonist, through reviewing his relations with his ex-lover, looks for the causes of disintegraton of his sole inter-mental experience. His interior monologues reveal that Qeys is enthusiastically tempted to know what goes on in the heads of the others. Considering the fact that representation of mental activities can be one of the elements of narratology, the present article intends to follow this mental process in order to represent the disintegration of the mental relations between Qeys and Niloofar from the eyes of the former