بررسي و ارزيابي تاثير الگوهاي اسكان مجدد بر تغييرات سرمايه ي اجتماعي در روستاهاي زلزله‌زده مطالعه‌ي موردي: روستاهاي زلزله زده شهرستان ورزقان

Study and Evaluation of the Impact of Resettlement Patterns on Social Capital Changes in Earthquake-Stricken Villages (Case study: Varzaqan County Earthquake-Stricken Villages)

وقوع زلزله‌ي تابستان سال 1391 در شهرستان ورزقان منجر به تخريب بسياري از مناطق روستايي شد. دولت به منظور بازسازي و جلوگيري از تلفات مالي و جاني دوباره، اقدام به اسكان مجدد برخي از روستاها در قالب سه الگوي جابجايي، تجميع و بازسازي برخي از روستاهاي اين شهرستان نموده است. هدف از انجام تحقيق حاضر، بررسي تاثيرات الگوهاي سه گانه‌ي اسكان مجدد روستاهاي آسيب-ديده از زلزله شهرستان ورزقان بر ميزان سرمايه‌ي اجتماعي ساكنان جوامع روستايي مي باشد. بدين منظور سه قلمرو اعتماد اجتماعي، مشاركت اجتماعي، انسجام و همبستگي اجتماعي براي مطالعه‌ي سرمايه‌ي اجتماعي در ناحيه ي مورد مطالعه انتخاب شد. جامعه ي آماري اين پژوهش، خانوارهاي محلي ساكن در روستاهاي محدوده ي مطالعاتي است كه با استفاده از فرمول كوكران تعداد 400 سرپرست خانوار به عنوان حجم نمونه و به روش تصادفي ساده تعيين شدند. با مطالعه‌ي راهنما در منطقه ي مشابه جامعه‌ي آماري با تعداد 50 پرسش‌نامه صورت گرفت و با داده‌هاي كسب شده و با استفاده از فرمول ويژه كرونباخ آلفا، پايايي بخش‌هاي مختلف پرسش‌نامه تحقيق 895/0 الي 912/0 به دست آمد. تجزيه‌وتحليل داده‌هاي پژوهش حاضر در دو بخش آمار توصيفي و استنباطي و با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام شد. جهت مقايسه‌ي سه الگوي جابجايي، تجميع و بازسازي از آزمون t نمونه هاي مستقل استفاده گرديد. نتيجه‌ي اين آزمون نشان‌دهنده ي آن است كه بين الگوهاي اسكان مجدد تفاوت معني داري در سطح 000/0 در زمينه ي ميزان تغييرات سرمايه‌ي اجتماعي وجود داشته است. علاوه بر اين يافته هاي پژوهش نشان داد كه ميزان سرمايه ي اجتماعي در الگوي بازسازي با ميانگين 87/2 بيشتر از دو الگوي ديگر است. علاوه بر اين سطح همبستگي متغيّرهاي مشاركت همبستگي و انسجام اجتماعي، اعتماد اجتماعي و مشاركت اجتماعي به ترتيب برابر با 795/0، 354/0 و 324/0 بوده است. در نهايت با توجه به يافته هاي پژوهش پيشنهادات كاربري در زمينه هاي آموزشي، حمايتي، رويكردهاي مديريت اصولي و همچنين آينده پژوهشي ارايه شده است.

Earthquake occurrence in Varzaqan county in the summer of 2012 has led to destruction of many rural areas. In order to reconstruct and prevent further financial and human losses and Casualties, resettlement of some of the villages in three models of displacement, integration and reconstruction of some villages in this county was taken place. The purpose of this study is surveying the impact of triple resettlement patterns of earthquake stricken villages on the social capital of residents of rural communities. For this purpose, three fields including social reliability, social participation and social correlation were selected for the study of social capital in the study area. Statistical population of this study are the Local households living in villages of the study area which the volume of the sample was determined by Cochran formula and simple random as 400 Households. Pilot study in similar Statistical population was performed with 50 questionnaires. The reliability of various parts of the questionnaire was obtained by Cronbach alpha special formula and obtained data as 0.895 to 0.912. Data analyses of this study in both descriptive and inferential statistics have been made by using SPSS software. To compare the pattern of displacement, integration and reconstruction, T-test of independent samples was used.The results of this test indicate that among the resettlement patterns ,there is a Significant differences on 0.000 level regarding the changesʹ rate of social capital. In addition, the results demonstrate that the amount of social capital with average 2.87 is greater than the two others in the reconstruction pattern. Moreover, the correlation level between the variables of participation and social correlation, social trust and community involvement were respectively 0.795, 0.354 and 0.324 . Eventually, according to the research findings, some Practical suggestions in fields of education, Protection, Systematic management approaches and Future studies also presented.