پهنه‌بندي خطر زمين‌لغزش با استفاده از تحليل سلسله مراتبي فازي با تاكيد بر عوامل شكل دامنه (مطالعه‌ي موردي: شهرستان كامياران)

Landslide Hazard Zoning by Fuzzy Analytical Hierarchy Process (FAHP) by Emphasis on the Slope Shape Factor (Case study: Kamyaran County)

با وجود توسعه‌ي روزافزون شهرها، روستاها، مناطق و شهرك هاي صنعتي، راه‌هاي ارتباطي و غيره بررسي و مطالعه‌ي پايداري دامنه‌ها و تعيين ميزان خطر نسبي آنها ضروري است. از ميان روش‌هاي تعيين خطر نسبي زمين‌لغزش و پهنه‌بندي آن، روش‌هاي كمّي و نيمه كمّي نتايج مطلوب تري به دست مي‌دهد. يكي از روش‌هاي نيمه كمّي روش تحليل سلسله مراتبي (AHP) است كه براي تحليل موارد با معيار‌هاي چندگانه و به روش مقايسه زوجي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. در اين تحقيق براي رفع ابهام موجود در نظرات انسان‌ها، از تلفيق روش تحليل سلسله مراتبي و سيستم فازي براي پهنه‌بندي خطر زمين‌لغزش در شهرستان كامياران كه در جنوب استان كردستان واقع است، استفاده شده است. در اين مطالعه علاوه بر عوامل مرسوم در پهنه‌بندي خطر زمين‌لغزش، دو عامل شكل دامنه يعني انحنا سطح و انحنا مقطع نيز استفاده شده است. نتايج به‌دست آمده بيانگر اين است كه 03/52 درصد مساحت منطقه داراي خطر نسبي كم و خيلي كم و مابقي داراي خطر نسبي متوسط به بالا مي‌باشد. از ميان عوامل مورد استفاده، عامل شيب، سنگ‌شناسي و كاربري اراضي به ترتيب بيشترين تاثير و عامل شكل دامنه كمترين اهميت را در ناپايداري دامنه‌هاي منطقه‌ي مورد مطالعه نشان مي‌دهد.

With the increasing development of cities, villages, industrial areas, roads, etc. the study of slope stability and determine of the risk value are essential. Among the methods for determining the relative risk of landslide and its zoning, quantitative and semi-quantitative methods gives better results. One of the semi-quantitative methods is Analytical Hierarchy Process (AHP) that uses the method of paired comparisons to analyze the multiple criteria. In this study, to remove ambiguity in the opinions of human, the combination of AHP and fuzzy system for landslide hazard zoning in Kamyaran County that is located in the south of the Kurdistan province, was used. In this research, in addition to usual factors in landslide risk zoning, two factors of slope shape, i.e. plan curvature and profile curvature, were used. The results show that the 52.03 percentage of area had a low and very low risk and the remaining area had medium to very high risk. Among the studied factors, slope, litho logy and land use have had maximum effect respectively, and slope shape had minimum effect on the instability of slopes in the studied region.