انتخاب ساختگاهي مناسب براي ساخت مجموعه گردشگري- اقامتي در منطقه كويري با استفاده از روش AHP نمونه ‌موردي: شهرستان خوروبيابانك

Desert Resort Complex Site Selection using AHP Method (Case Study: Khur and Biabanak County)

در ساليان اخير، توجه ويژه‌اي به اصول توسعه پايدار به‌عنوان رويكردي جامع با هدف بهبود كيفيت زندگي، در زمينه‌هاي اقتصادي، اجتماعي و زيست‌محيطي شده است كه دراين‌ميان، گردشگري يكي از زمينه‌هاي بسط توسعه پايدار محسوب مي‌گردد. سهم عمده‌اي از مساحت كشور ايران به مناطق كويري و بياباني جذاب اختصاص يافته كه باعث مي‌شود قابليت تبديل به يكي از بهترين مقاصد گردشگري كويري را داشته باشد. مباني نوين توسعه پايدار، حول محور توسعه بومي و بهره‌گيري از تنوع‌هاي مكاني- فضايي استوار است و از اين منظر، دركنار احترام به ويژگي‌هاي طبيعي، فرهنگي- اجتماعي و ميراث معماري مناطق كويري، مي‌توان به توسعه پايدار اين مناطق دست يافت. دركنار بستر طبيعي موجود در مناطق كويري و جذبه‌ فراوان آن براي طيف‌هاي گسترده‌اي از انواع گردشگري، بايد مجموعه‌هاي گردشگري- اقامتي در اين مناطق وجود داشته باشند كه ضمن خدمت‌رساني به مردم بومي، به‌عنوان مقصد اسكان گردشگران در اين مناطق انتخاب شوند. ساخت و طراحي مجموعه‌هاي گردشگري- اقامتي از ابعاد مختلفي تشكيل مي‌گردد كه باتوجه‌به ماهيت موضوع و بستر طراحي، انتخاب ساختگاه مناسب را مي‌توان اولين قدم و يكي از مراحل موثر بر نتيجه نهايي طراحي دانست. حال پرسشي كه در ذهن متبادر مي‌گردد اين است كه روند منطقي اين انتخاب به چه صورت مي‌تواند انجام پذيرد. عوامل موثر بر انتخاب نهايي چيست و درنهايت، ميزان تاثيرگذاري آنها چگونه مشخص خواهد شد. پژوهش حاضر به‌دنبال ارايه پيشنهاد مسيري منطقي براي انتخاب ساختگاه مناسب مجموعه‌هاي گردشگري- اقامتي كويري ازميان مجموعه‌اي مشخص از انتخاب‌ها به‌صورت قياس منطقي است. در اين پژوهش، معيارهاي موردِمطالعه براساس مطالعات انجام‌شده توسط ساير محققين و مصاحبه با كارشناسان و خبرگان ازطريق پرسش‌نامه‌هاي خبره انتخاب شده و در مرحله بعد، براساس روش PHA (روش تحليل سلسله‌مراتبي در تصميم‌گيري)، به بررسي معيارها و اثرگذاري آنها بر فرايند انتخاب ساختگاه اقدام شده است. به‌منظور مشخص‌شدن كاركرد منطق پيشنهادي، شهرستان خوروبيابانك در استان اصفهان به‌عنوان يكي از مناطقي كه قابليت ايجاد گردشگري كويري را دارد، به‌عنوان بستر مطالعاتي بررسي و سپس ازميان شش گزينه‌ مشخص‌شده در اين شهرستان، منطقه‌ موردِنظر در روستاي مصر به‌عنوان گزينه نهايي انتخاب شده است.