پديد آورندگان :
كياني‌هرچگاني، محبوبه نويسنده دكتري علوم و مهندسي آبخيزداري، دانشكده منابع طبيعي، دانشگاه تربيت مدرس Kiani Harchegani, MAHBOOBEH , كياني‌هرچگاني، سجّاد نويسنده دانشجوي دكتري سازه هاي هيدروليكي، دانشكده مهندسي منابع آب، دانشگاه چمران اهواز Kiani Harchegani, Sajad , صادقي، سيّدحميدرضا نويسنده sadeghi, hamidreza
كليدواژه :
تحليل عاملي , حوزه آبخيز كارون , آناليز خوشه‌اي , كيفيت آب و مولفه‌هاي اصلي
چكيده فارسي :
ارزيابي تغييرات مكاني و زماني و تفسير مجموعه زيادي از داده‌هاي كيفي آب در حوزه آبخيز كارون با استفاده از روش‌هاي آماري چند متغيره مثل آناليز خوشه‌اي، تحليل مولفه‌هاي اصلي و عاملي براي 13 متغير كيفي آب در 26 ايستگاه از سال 1373 تا 1385 صورت پذيرفت. با استفاده از روش آناليز خوشه‌اي ايستگاه‌ها به چهار دسته با آلودگي كم، متوسط، زياد و خيلي زياد طبقه‌بندي شدند. نتايج تحليل مولفه‌هاي اصلي و عاملي براي داده‌هاي سه دسته ايستگاه با آلودگي كم، متوسط و زياد به‌كار برده شد. متغيرهاي موثر به‌دست آمده از تحليل مولفه‌هاي اصلي و عاملي در اين تحقيق به‌طور كلي به درصد سديم، نسبت جذب سديمي، سديم، كلر، هدايت الكتريكي و كل مواد جامد محلول در عامل اول كاهش يافت. درصد مشاركت عامل اول از كل تغييرات كيفي آب به‌ترتيب شامل 89/35، 18/45 و 43/36 در ايستگاه‌هاي با آلودگي كم در فصل تابستان و پاييز و ايستگاه‌هاي با آلودگي متوسط در فصل بهار مي‌باشد و هم‌چنين درصد مشاركت عامل اول از كل تغييرات كيفي آب به‌ترتيب 77/41، 97/44، 24/52، 14/35، 87/46،26/38 و 38/48 در فصل بهار در ايستگاه‌هاي با آلودگي زياد و در فصل تابستان، پاييز و زمستان در ايستگاه‌هاي با آلودگي متوسط و زياد به‌دست آمد.
چكيده لاتين :
Multivariate statistical techniques, such as cluster analysis (CA), principal component analysis (PCA), factor analysis (FA), were applied for the evaluation of temporal/spatial variations and the interpretation of a large complex water quality data set of the Karoon river basin, generated during 13 years (1994-2006) monitoring of 13 parameters at 26 different sites. Hierarchical cluster analysis grouped 26 sampling sites into four clusters, i.e., relatively less polluted (LP), medium polluted (MP), highly polluted (HP) and extreme polluted (EP) sites, based on the similarity of water quality characteristics. PCA/FA, applied to the data sets of the three different groups (LP, MP and HP) obtained from CA, and Consequently effective variables reduction from PCA/FA in this case was found in VF1 and were included %Na, S.A.R, Na, Cl, Ec and T.D.S. VF1 explaining 35.89, 45.18 and 36.43% of the total variance in water quality data sets of LP areas respectively for the summer, autumn season and MP areas, for the spring season and also VF1 explaining 41.77, 44.97, 52.24, 35.14, 26.87, 38.46 and 48.38% of the total variance in water quality data sets of HP areas for the spring season and MP and HP areas, respectively for the summer, autumn and winter season.
