اثر كود نيتروژن و تراكم كاشت بر خواص فيزيكي و انرژي برشي ساقه سويا

Effect of Nitrogen fertilizer and planting density on physical properties and shear energy of soybean stem

براي بررسي اثر كود نيتروژن و تراكم بوته بر برخي خواص فيزيكي و انرژي برشي ساقه سويا رقم گرگان 3، آزمايشي در سال 92-93 دانشكده كشاورزي دانشگاه گرگان اجرا شد. اين پژوهش داراي دو فاكتور اصلي بود، فاكتور اول مقدار كود نيتروژن بود كه در سه سطح (100، 200 و 300 كيلوگرم در هكتار) به خاك اضافه شد و فاكتور دوم تراكم كاشت بود كه در سه سطح (100000، 150000 و 200000 بوته بر هكتار) انجام شد. پارامترهاي ارتفاع بوته، قطر ساقه و انرژي برشي اندازه‌گيري شد. تست برش، با سيستم پاندول انجام و رابطه بين انرژي برشي و قطر ساقه بررسي شد. آزمايش‌ها در قالب آزمايش فاكتوريل در طرح بلوك كاملاً تصادفي انجام شد. بر اساس نتايج اين پژوهش بيشترين و كمترين مقدار ارتفاع ساقه 23/71 سانتي‌متر و 73/50 سانتي‌متر به ترتيب در تراكم 200000 بوته در هكتار و 100000 بوته در هكتار و در كود نيتروژن 300 كيلوگرم در هكتار و 100 كيلوگرم در هكتار به دست آمد. با افزايش كود نيتروژن مصرفي قطر ساقه از 15/8 به 6/9 ميلي‌متر افزايش و با افزايش تراكم كشت، قطر ساقه از 02/11 به 61/6 ميلي‌متر كاهش يافت. همچنين با افزايش مقدار كود نيتروژن، انرژي برشي از 49/2 به 88/2 ژول افزايش يافت. با افزايش تراكم كشت انرژي برشي از 31/3 به 022/2 ژول كاهش يافت. انرژي برشي با ضريب 28/0 با قطر ساقه رابطه مستقيم دارد.

In order to study the effect of nitrogen fertilizer and planting density on stem physical properties and shear energy of Gorgan-3 variety of soybean, an experiment was conducted in 2013-2014 at field No.1 of Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources. This study had two main factors, the first factor was the amount of nitrogen fertilizer at three levels (100, 200 and 300 kg ha-1) that was added to the soil and the second factor was plant density at three levels (100000, 150000 and 200000 plant ha-1). Plant height, stem diameter and stem shear energy were measured. Cutting experiment was conducted by pendulum system and then the relationship between shear energy and stem diameter was examined. The experiments were carried out in the form of factorial experiment based on the complete randomized block design. The highest and lowest plant height was 71.23 cm and 50.73 cm respectively wich were respectively acquired with planting density of 200,000 and 100,000 plants per hectare and nitrogen fertilizer amount of 300 kg and 100 kg nitrogen per hectare, respectively. With increasing the nitrogen fertilizer, stem diameter increased from 8.15 to 9.6 mm. And With increasing the planting density, stem diameter decreased from 11.02 to 6.61 mm. With increasing the nitrogen fertilizer, shear energy increased from 2.49 to 2.88 J. And with increasing the planting density, shear energy decreased from 3.31 to 2.022 J. Shear energy had a direct relationship with stem diameter by 0.28 coefficient.