پديد آورندگان :
میرزایی، حسین نويسنده MSc Student of Epidemiology, Department of Epidemiology and Biostatistics, School of Public Health, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran , H , پناهي، محمد حسين نويسنده دانشگاه علامه طباطبائي,دانشكده علوم اجتماعي Panahi, M.H. , اعتماد، كورش نويسنده Assistant Professor of Epidemiology, Department of Epidemiology, School of Public Health, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran Etemad, K , قنبری مطلق، علی نويسنده Cancer Office, Non-Communicable Diseases Control Center, Ministry of Health and Medical Education, Tehran, Iran, Cancer Research Center, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran GHanbari-Motlagh, A , هلاكویی نائینی، كورش نويسنده Professor of Epidemiology, Department of Epidemiology and Biostatistics, School of Public Health, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran Holakouie-Naini, K
كليدواژه :
Colorectal Cancer , Pilot , Evaluation , Screening , ارزشيابي , پايلوت , سرطان كولوركتال , غربالگري
چكيده فارسي :
مقدمه و اهداف: سرطان كولوركتال سومین سرطان شایع در مردان و دومین سرطان شایع در زنان در كل جهان است. برنامه‌ی غربالگری سرطان كولوركتال در ایران به صورت پایلوت از اواخر سال 1389با هدف كاهش بار ناشی از بیماری سرطان كولوركتال در حال اجرا است. هدف از این مطالعه ارزشیابی برنامه غربالگری سرطان كولوركتال در ایران است.
روش كار: این پژوهش یك مطالعه مقطعی است، كه روی داده‌های حاصل از اجرای پایلوت برنامه غربالگری سرطان كولوركتال در 15 دانشگاه علوم پزشكی كشور و در سال 1393 انجام شده است. ابتدا شاخص‌های ارزشیابی برنامه غربالگری سرطان كولوركتال از طریق مرور جامع پایگاه‌های علمی، مصاحبه با افراد صاحب‌نظر و اجرای پایلوت ارزشیابی تعیین شد. سپس با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 18 شاخص‌های تعیین شده از طریق آنالیزهای آماری توصیفی محاسبه شدند.
یافته‌ها: شاخص‌های تعیین شده و مقدار آن‌ها بدین صورت است: میزان پوشش 04/33 درصد، میزان مشاركت 3/53، فراوانی افراد مشاوره شده 6/99 درصد، فراوانی نمونه‌های خونی تهیه شده 37 درصد، فراوانی افراد كولونوسكوپی شده 8/54 درصد، میزان تشخیص سرطان 7/2 درصد و میزان تشخیص پولیپ 1/18 درصد بوده است. در بین افرادی كه نمونه خون از آن‌ها گرفته شده بود، 6/1 درصد دارای سندروم پولیپوز آدنوماتوز فامیلی (FAP) و 29 درصد سرطان كولوركتال غیرپولیپی ارثی (HNPCC) و 06/43 درصد اسپورادیك بوده‌اند.
نتیجهگیری: اجرای برنامه غربالگری در ایران با سایر كشورهای اجرا كننده برنامه تفاوت‌هایی دارد، كه بیش‌تر شاخص‌ها تحت تأثیر این تفاوت‌ها قرار گرفته‌اند. این تفاوت‌ها شامل نوع آزمون غربالگری و گروه هدف برنامه بودند.
چكيده لاتين :
Background and Objectives: Colorectal cancer is the third most common cancer in men and the second most common cancer in women in the world. The colorectal cancer screening program was conducted in Iran as a pilot in the late 2010 with the aim of reducing the burden of colorectal cancer. The aim of this study was to evaluate the colorectal cancer screening program in Iran.
Methods: This cross-sectional study was conducted on data from the pilot colorectal cancer screening programs. First, the indicators of the colorectal cancer screening program were determined through a comprehensive review of scientific databases, interviews with experts and implementation of pilot evaluation. Then, the indicators were calculated through descriptive analysis using SPSS version 18.
Results: The indicators and their values were as follows: coverage rate 33.04%, participation rate 53.3%, percentage of consulted people 99.6%, percentage of blood samples 37%, percentage of colonoscopy 54.8%, cancer detection rate 2.7%, and polyp detection rate 18.1%. Among people who gave blood samples 1.6% had familial adenomatous polyposis (FAP) syndrome, 43.06% had hereditary no polyposis colorectal cancer (HNPCC) syndrome, and 29% were sporadic cases.
Conclusion: The screening program in Iran has differences with other countries which have affected the indicators.
