ارائه مدلي جديد جهت برآورد ميزان انرژي روزانه خورشيد در نواحي خشك و نيمه خشك ايران

برآورد تابش خورشيدي روزانه(Rs) برپايه پراسنج هاي هواشناختي اندازه گيري شده در سطح افقي زمين به صورت گسترده در زمينه هاي مختلف به كار برده مي شود. به دليل مشكلات اقتصادي و فني، اندازه گيري تابش در همه مناطق ممكن نيست و بايد براساس مدل هاي رياضي به گونه اي آن را تخمين زد. يكي از روش هاي متداول براي تخمين تابش خورشيدي رسيده به زمين، استفاده از متغيرهاي دمايي و جغرافيايي در هر مكان است. در اين مقاله تلاش شده تا يك مدل عمومي براي تخمين Rs براي مناطق خشك و نيمه خشك ايران معرفي گردد. در پژوهش حاضر پس از بررسي و مرور پيشينه علمي موضوع براي برآورد Rs، ابتدا داده هاي تابش خورشيدي رسيده به زمين(Mj m-2 d-1)، دما، رطوبت نسبي هوا و ... در مقياس زماني روزانه از سه ايستگاه سينوپتيك كرمان، مشهد و يزد كه جزء مناطق خشك و نيمه خشك مركزي ايران هستند، در دوره آماري 1350 تا 1390 از سازمان هواشناسي كشور(IRIMO) اخذ گرديد. سپس داده هاي موجود مورد بررسي قرار گرفته و داده هاي پرت و داراي خطا حذف شدند. در ادامه ميانگين روزانه داده هاي مذكور محاسبه گرديد و با استفاده از تحليل رگرسيون چندين مدل توسط نرم افزار MATLAB محاسبه شد. براساس نتايج به دست آمده مدل 2 و 5 برازنده ترين مدل براي مناطق خشك و نيمه خشك ايران هستند. علاوه براين، به دليل اينكه اين دو مدل برپايه عرض جغرافيايي مي باشند مي توان آنها را در تخمين تابش خورشيدي روزانه ساير نقاط جهان بخصوص مناطقي با عرض جغرافيايي مشابه به كار برد.