بررسي ارتباط يافته‌هاي اتفاقي سينوس ماگزيلا در تصاوير راديوگرافي پانوراميك با علل دنداني در بيماران مراجعه‌كننده به بخش راديولوژي دانشكده دندان‌پزشكي اصفهان

Evaluation of relationship between incidental findings of maxillary sinus on panoramic radiographs and odontogenicpathoses in patients referring to the Radiology Department of Isfahan Faculty of denti

مقدمه: با توجه به شيوع بالاي ضايعه‌هاي سينوس ماگزيلا و اهميت تشخيص سريع آن و نقش مهم تصاوير راديوگرافي در تشخيص اين ضايعه‌ها، اين مطالعه با هدف تعيين شيوع يافته‌هاي اتفاقي در سينوس ماگزيلا و ارتباط آن با يافته‌هاي دنداني انجام گرديد. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه‌ي مقطعي- توصيفي تصاوير پانوراميك183 نفر از بيماران مراجعه‌كننده به بخش راديولوژي دانشكده دندان‌پزشكي به روش آسان انتخاب شد. تصاوير توسط دو متخصص راديولوژي به‌صورت هم‌زمان و با مشورت يكديگر و در شرايط يكسان بررسي شد. شيوع ضايعه‌هاي سينوس و كليه ضايعه‌هاي با منشا دنداني و دهاني قابل مشاهده در هر دو سمت ماگزيلا در يك فرم جمع‌آوري اطلاعات، ثبت گرديد. جهت آناليز آماري از آزمون‌هاي آماري توصيفي، آزمون Fisher exact، آزمون همبستگي پيرسون و آزمون Independent t-test استفاده گرديد(05/0 = ?). يافته‌ها: در 366 سينوس مورد بررسي، در 60 سينوس (4/16%) يافته‌هاي اتفاقي مرتبط با عوامل دنداني و در 7 سينوس (9/1%) يافته‌هاي اتفاقي غير‌مرتبط با ضايعه‌هاي ادنتوژنيك مشاهده گرديد و ساير موارد طبيعي بودند. تمامي موارد غير‌دنداني كيست احتباسي موكوسي بودند. ضخيم‌شدگي مخاط و جا‌به‌جايي كف سينوس از شايع‌ترين يافته‌هاي اتفاقي سينوس بود. شايع‌ترين علل دنداني در ايجاد مشكلات سينوس به‌ترتيب پري‌اپيكال گرانولوما، تحليل افقي استخوان و پوسيدگي شديد بودند. نتيجه‌گيري: ارتباط مستقيم و ضعيفي ميان يافته‌هاي اتفاقي سينوس و علل دنداني وجود داشت. كليد واژه‌ها: راديوگرافي، پانوراميك، سينوس ماگزيلا.

Introduction: Given the high prevalence of maxillary sinus lesions and the importance of their early diagnosis and role of radiography in the diagnosis, the present study was undertaken to evaluate the relationship between the incidence of incidental maxillary sinus findings on panoramic radiographs and odontogenicpathoses in patients referring to the Radiology Department of Isfahan Faculty of Dentistry. Materials & Methods: In this cross-sectional descriptive study, 183 panoramic radiographs of patients referring to the Oral and Maxillofacial Department of Isfahan Faculty of Dentistry were selected, using simple sampling technique. Two radiologists simultaneously evaluated radiographs under a similar condition. Prevalence of maxillary sinus lesions and odontogenic lesions on two sides of the maxilla was evaluated and recorded in a special form. Data were analyzed with descriptive statistics, Fisher’s exact test, Pearson’s correlation coefficient and independent t-test (?=0.05). Results: In 366 sinuses evaluated, there were 60 (16.4%) incidental findings with dental origin and 7 (1.9%) non-incidental findings with non-dental origins; the remaining sinuses were normal. All the non-dental pathoses were mucous retention cysts. Mucous membrane thickening and transportation of the floor of the sinus were the most frequent accidental findings. The most frequent dental reasons were periapical granuloma, horizontal bone loss and severe caries. Conclusion: There was a poor direct relationship between incidental sinus findings and odontogenicpathoses. Key words: Maxillary sinus, Panoramic, Radiography.